مرگ ایوان ایلیچ

«مرگ ایوان ایلیچ» نوشته لئو تولستوی، نویسنده بزرگ روس، یکی از شاهکارهای ادبیات جهان است که در سال ۱۸۸۶ منتشر شد. این اثر کوتاه اما عمیق، با وجود حجم کم، چنان تاثیری بر جهان ادبیات گذاشته که بسیاری از منتقدان و نویسندگان، آن را کامل‌ترین داستان کوتاه تاریخ ادبیات می‌دانند.
تولستوی در این داستان، زندگی و مرگ یک قاضی میان‌رتبه روسی را روایت می‌کند. ایوان ایلیچ مردی است که تمام عمر خود را وقف رعایت ظواهر، پیشرفت شغلی و زندگی «درست» و «مطابق انتظار» کرده است. او که به دنبال زندگی خوب و آسوده بوده، ناگهان با دردی مرموز و بیماری‌ای که پزشکان از تشخیص قطعی آن عاجزند، روبرو می‌شود.
آنچه این اثر را متمایز می‌کند، توانایی فوق‌العاده تولستوی در نشان دادن تحول درونی شخصیت اصلی در مواجهه با مرگ است. خواننده در کنار ایوان ایلیچ، مراحل انکار، خشم، چانه‌زنی، افسردگی و نهایتاً پذیرش را تجربه می‌کند و به تدریج به درکی عمیق از معنای زندگی می‌رسد.
با نثری دقیق و بی‌رحمانه صادق، تولستوی ریاکاری، سطحی‌نگری و پوچی زندگی طبقه متوسط را به تصویر می‌کشد و پرسش‌های عمیقی درباره معنای رنج، مرگ و زندگی اصیل مطرح می‌کند. «مرگ ایوان ایلیچ» فقط داستان مردی در حال مرگ نیست؛ تاملی است عمیق بر چیستی زندگی حقیقی و آینه‌ای است که هر خواننده‌ای می‌تواند در آن، تصویری از خود و زندگی خویش بیابد.