جنگ سرد فرهنگی

م‍ت‍رج‍م: گ‍روه ت‍رج‍م‍ه ب‍ن‍ی‍اد ف‍ره‍ن‍گ‍ی پ‍ژوه‍ش‍ی غ‍رب‌ش‍ن‍اس‍ی‌

سیا در عرصه فرهنگ و هنر

کتاب «جنگ سرد فرهنگی» نوشته فرانسیس استونر ساندرس اثری پژوهشی است که به نقش پنهان ایالات متحده در شکل‌دهی به فضای فرهنگی و هنری غرب در دوران جنگ سرد می‌پردازد. ساندرز در این کتاب نشان می‌دهد که چگونه سازمان سیا و نهادهای وابسته به آن، با استفاده از بودجه‌های محرمانه و برنامه‌های پیچیده، جریان‌های فرهنگی را هدایت کردند تا در برابر نفوذ ایدئولوژی شوروی و کمونیسم مقابله کنند. به گفته نویسنده، بسیاری از جنبش‌های هنری، نشریات روشنفکری و کنگره‌ها و نشست‌های بین‌المللی نویسندگان و هنرمندان در اروپا و آمریکا، به شکل مستقیم یا غیرمستقیم تحت حمایت مالی و فکری سیا قرار داشتند، هرچند اغلب شرکت‌کنندگان از این پشت‌پرده بی‌خبر بودند.
تمرکز کتاب بر این است که جنگ سرد تنها در عرصه‌های نظامی و سیاسی رخ نداد، بلکه به شکلی گسترده در عرصه فرهنگ، هنر و ادبیات نیز جریان داشت. برای مثال، ساندرز توضیح می‌دهد که چگونه موسیقی جاز، نمایشگاه‌های هنری یا حتی ترجمه و انتشار آثار نویسندگان خاص، ابزاری برای ترویج ارزش‌های غربی و لیبرال دموکراتیک بودند. در این چارچوب، آزادی هنری و استقلال روشنفکری، گاه به‌طور نامرئی در خدمت سیاست خارجی آمریکا قرار می‌گرفت.
کتاب از اسناد و شواهد تاریخی بسیاری استفاده می‌کند و تصویری پیچیده از رابطه میان قدرت سیاسی و تولید فرهنگی به دست می‌دهد. به همین دلیل، «جنگ سرد فرهنگی» به یکی از منابع مهم برای فهم ابعاد کمتر دیده‌شده جنگ سرد تبدیل شده و در میان پژوهشگران تاریخ معاصر، مطالعات فرهنگی و علوم سیاسی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.