گجسته ابالیش

از سرآغاز رساله:
رساله پهلوی «گجسته ابالیش» شامل شرح مباحثه ابالیش با موبد زرتشتی آذرفرنبغ پسر فرخ زاد میباشد. این جلسه در حضور خلیفه مامون و قاضی بزرگ و علمای یهودی، عیسوی و مسلمان تشکیل شده است. اباله که زرتشتی زندیقی بوده هفت ایراد بطور سئوال راجع بدین زرتشت مینماید، و آذرفرنبغ بطرز درخشانی او را مجاب میکند؛ بطوریکه باعث مسرت خلیفه شده، اباله شرمسار و سرافکنده از دربار مامون رانده میشود.
بنظر نمی آید که اسم ابالیش زرتشتی یا ایرانی بوده باشد. در رسم الخط پهلوی باشکال مختلف خوانده میشود؛ مانند: ابله، ابالیا، ابالیه، اباله، اباراگ و ابالا. زرتشتیان آن زمان ابالیش را جزو خود نمی شمرده و باو عنوان «گجسته» یعنی «ملعون» داده اند که در مورد اهریمن و اسکندر استعمال میشود. احتمال میرود ابالیش پازند «ابلیس» بوده باشد، ممکن است از لغت « ابله » آمده : یوستی Justi معتقد است که همان اسم یونانی «آباریس» است...