نقدی بر آثار ایبسن

ظهور ایبسن در تاریخ نمایشنامه نویسی و تئاتر اروپای باختری سده نوزدهم پدیده ای بزرگ است. در این سده شیوه زندگی بورژوایی در کشورهای اروپایی به گونه ای قاطع پا می گیرد. در زندگی روزمره معیارها و اخلاق بورژوایی اعتبار می یابد. ایبسن به این اروپای بورژوا زبان تئاتری ویژه ای می دهد که در عین زمان که شاخص ترین خاصه های آن را بیان می دارد، آن را به انتقاد نیز می گیرد و این دو در زبان تئاتری که ایبسن به اروپای بورژوا می دهدی از یکدیگر جدانشدنی است. تصاویر تئاتری که ایبسن می آفریند حقایق ژرفی از دنیای بورژوازی در خود دارد. این تصاویر دروغها و دورویی هایی را که دنیای بورژوازی حمایت از آنها را لازم می شمارد و توهمات و رویاهایی را که دنیای بورژوا با آنها خود را گول می زند و به آنها دل خوش کرده است، به شکلی برجسته نشان می دهد. در نمایشنامه های ایبسن حقیقت فلسفی با حقیقت زندگی روزمره در می آمیزد و تمدن بورژوازی در شکل راستین روزمره آن معرفی می شود. درست در چنین تلفیقی است که قدرت عظیم ایبسن تجلی می یابد.