شعوبیه

شعوبیه از نهضت های ایرانی است که بعد از اسلام شکل گرفت. این نهضت، در واقع یک جنبش اجتماعی و جریان فرهنگی بود که در برابر تعصبات قومی اعراب بویژه در دوران بنی امیه بروز نمود. هدف از نوشته حاضر، در مرحله اول بیان کلیاتی در مورد این نهضت و در مرحله بعد تحلیل آن در چارچوب یک جنبش اجتماعی است. اهمیت این نهضت هنگامی بیشتر روشن می شود که بدانیم ایران از معدود مناطقی بود که در قرون اولیه اسلام، علیرغم پذیرش دین اسلام، از پذیرفتن زبان و فرهنگ قومی اعراب سرباز زد و بر هویت خاص خود تاکید نمود. در همین راستا، شعوبیه یک نهضت فرهنگی گسترده در برابر سلطه اعراب و برتری جویی آنان بود. بطوری که می توان زمینه فرهنگی اکثر قیام های ایرانیان در برابر اعراب و نیز شکل گیری بسیاری از سلسله های حکومتی ایرانی را در اقدامات شعوبیان جستجو نمود.