مجمل فصیحی - جلد 3

كتاب مجمل فصيحى، نوشته فصيح احمد بن جلال‌الدين محمد خوافى (متولد 777ق)؛ از جمله كتب تاريخ عمومى است كه در نيمه اول قرن نهم هجرى، به فارسى روان و بى‌تكلف نوشته شده است. در آن عصر مغلق‌نويسى و آوردن مصنوعات ادبى در آثار منثور امرى رايج و حتى افتخارى براى نويسندگان بود، با اين حال فصيح خوافى در اثر خود از اين گونه نوشتن دورى جسته است. فصيح خوافى تا حدود زيادى گمنام باقى مانده و نام چندانى از او در آثار قرن نهم و بعد و يا در فهرست‌هاى ادبى موجود نيست. فقط در تاريخ حبيب السير ذكرى از مقام‌هاى ديوانى و وزارت او شده است. در دوره معاصر، اول بار علامه محمد قزوينى و دكتر قاسم غنى نام او را در كتاب تاريخ عصر حافظ آورده‌اند. همچنين ادوارد براون نيز از او در كتاب تاريخ ادبيات ايران خويش ستايش كرده بود.
فصيح سياق، كتاب خود را برمبناى يك مقدّمه و دو مقاله و خاتمه بنا مى‌نهد. اين كتاب به طرز تاريخ سنوى نگاشته شده و وقايع هر سال به ترتيب و توالى آمده و محتوى است، بر ذكر متوفّيات از هر گونه اشخاص كه در آخر هر سال مجموعا ذكر گرديده‌اند و در اين قسمت متوفّيات اين نكته جلب توجّه مى‌كند كه عدد شعرا و ادبا مخصوصاً در ولايات ماوراءالنهر و خراسان چقدر زياد و فراوان بوده، به علاوه معلوم مى‌شود كه فصيح خوافى به منابعى فراوان دست داشته، غير از آن چه ساير مورّخان و تذكره‌نويسان نوشته‌اند، ازاين‌رو كتاب او داراى قدر و قيمتى خاص مى‌باشد.