اعتماد اجتماعی

این پژوهش‌نامه به منظور بررسی و واکاوی مفهوم اعتماد اجتماعی، نقش آن درجامعه و روابط اجتماعی، عوامل ایجاد‌کننده و تضعیف‌کننده آن، و وضعیت اعتماد اجتماعی در جامعه تهیه شده است. به نظر نویسندگان، اعتماد اجتماعی در جامعه ما وضعیت خوب و مناسبی ندارد. براساس نتایج دومین پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، 5/24 درصد از مردان و 2/33 درصد از زنان معتقد بودند که نمی‌توانند به دیگران اعتمادکنند. لذا لازم است ضمن واکاوی و بررسی دقیق این مفهوم مطالعاتی جهت یافتن راهکارهایی به منظور افزایش اعتماد اجتماعی در جامعه انجام گیرد. مؤلفین این مقالات معتقدند که راهکار افزایش اعتماد اجتماعی از طریق گروه‌های خرد و واسطه‌ای جامعه است. یعنی مکان‌ها و موقعیت‌هایی که در آن اعتماد ایجاد و توسعه می‌یابد. این پژوهش‌نامه شامل پنج مقاله تألیفی و یک مقاله ترجمه شده است. درمقاله اول به بررسی معنا و مفهوم اعتماد اجتماعی پرداخته شده است. نویسنده تلاش کرده است با بررسی تئوری‌های کلاسیک و متأخر جامعه‌شناسی و علوم سیاسی و با تأکید بر نظریات متأخر معنی و مفهوم مناسبی از اعتماد اجتماعی ارائه دهد. در مقاله دوم وضعیت اعتماد اجتماعی در کشور مورد بررسی قرار گرفته است. نویسنده با استفاده از نتایج دو پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان که توسط وزرات فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام شده، تلاش کرده است وضعیت اعتماد اجتماعی در کشور را بررسی کند. در مقاله سوم به بررسی سازمان‌ها و انجمن‌های غیر دولتی (NGO) در اعتماد پرداخته شده است. هدف نویسنده این است که با بررسی نقش این سازمان‌ها در ایجاد اعتماد اجتماعی وضعیت این سازمان‌ها در کشور را توضیح دهد. در مقاله چهارم به بررسی نقش و تاثیر خانواده بر ایجاد اعتماد اجتماعی پرداخت شده است. مولف در این مقاله معتقد است که خانواده و رفتارهای اعضاء آن، اعتماد اولیه را در افراد ایجاد و آن را به سایر سطوح گروه‌ها و نهادهای جامعه گسترش می‌دهد. درمقاله پنجم تأثیر و نقش دین‌داری در اعتماد اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. مقاله ششم ترجمه مقاله‌ای است در خصوص تاثیر نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی بر اعتماد اجتماعی. مولفین این مقاله معتقدند تا هنگامی که نابرابری‌های اجتماعی (توزیع نابرابر ثروت و فرصت‌های اجتماعی) در جامعه وجود دارد نمی‌توان شاهد شکل‌گیری و توسعه اعتماد در جامعه بود.