کلیات دیوان شمس - جلد 2

کلیات شمس تبریزی، اثر مولانا جلال‌الدین محمد بلخی رومی، معروف به مولوی، مجموعه‌ای است از غزلیات، ترجیعات و رباعی‌های او. کتاب حاضر، مطابق با نسخه تصحیح‌شده بدیع‌الزمان فروزانفر می‌باشد.
در مقدمه، ابتدا به شرح‌حال مختصر مولانا و آشنایی او با شمس‌الدین تبریزی پرداخته شده و سپس، نکاتی پیرامون غزل‌های وی بیان گردیده است.
غزل‌های مولانا، از جهاتی در ادبیات ایران و جهان، یگانه است؛ زیرا بسیاری از سنت‌های مرسوم ادبی در آن‌ها نادیده گرفته شده و صدالبته همه این نادیده گرفتن‌ها، آگاهانه بوده، نه از روی ناتوانی. غزل‌های او از جهت وزن، زبان، شکل و قالب و روح، ویژگی‌های مخصوص به خود را دارد. وزن در این غزل‌ها، جایگاه ویژه‌ای دارد. ازآنجاکه مولانا بسیاری از این غزل‌ها را برای مجالس سماع سروده و یا حتی برخی را در حین سماع، بی‌تأمل بر زبان آورده، روح طرب و وجد عارفانه و شادی سماع در آن‌ها مشاهده می‌شود. غزل‌های او، از تنوع وزنی بسیاری برخوردار است. این طرب و شادی که در وزن غزل‌های او احساس می‌شود، نتیجه طبیعی و ضروری حالت جذبه و شور عاشقانه اوست و هیچ بوی تصنع ادیبانه از آن‌ها برنمی‌آید.