قلمرو شاهنشاهی هخامنشی

از متن کتاب:
کوروش بنیان گذار شاهنشاهی ایران در سال 553 ق.م بر عیله آژی دهاک یا آستیاگس جد مادری خود و آخرین پادشاه ماد قیام کرد و او را در فارس در نزدیکی شهر پاسارگاد، پایتخت آینده اش، پس از دو سال پایداری شکست داد و همدان مرکز دولت ماد را متصرف شد و به حکومت این دولت در سال 550 ق.م پایان داد و متصرفات آن را در تحت تصرف خود درآورد. کشوری که در آغاز نصیب کوروش بزرگ گردید، از طرف شمال غربی به رود هالیس (قزل ایرماق کنونی واقع در کشور ترکیه) که به موجب مصالحه سال 585 ق.م سر حد دولتین ایران و کشور لیدی شده بود، محدود بود. و پس از فتح نینوا در سال 612 ق.م و ضمیمه شدن قسمتهای شرقی کشور به کشور ماد، رود دجله سرحد غربی را تشکیل می داد. در جنوب غربی سرزمین ایلام که جزء کشور آشور بود، پس از سقوط نینوا طبعا ضمیمه دولت ماد شد و سپس در قلمرو شاهنشاهی کوروش قرار گرفت و از این سمت کوروش با دولت بابل همسایه گردید. و از طرف شمال دولت ماد با سرزمین ساسپیرها یعنی قبایل ایبری یا گرجی هم مرز بود و سرحدات این دولت از این طرف از نزدیکی روخانه فازیس (ریون امروزه) می گذشت...