محمدبن سعد کاتب واقدی

محمد بن عمر واقدی (مرگ ۲۰۷ یا ۲۰۹ هجری)یکی از برجسته‌ترین مورخین و سیره‌نویسان سدهٔ دوم و سوم هجری بود. او آگاهی گسترده‌ای دربارهٔ رخدادهای تاریخی داشته و بسیاری از تاریخنگاران از پژوهش‌های او بهره‌ها برده‌اند. واقدی از موالی بود و در سال‌های پایانی فرمانروایی امویان زاده‌شد. در آینده به برمکیان پیوست. در روزگار مامون به قضاوت رسید. نوشته‌های او منبع اصلی بسیاری از تاریخ‌نویسان بوده‌است. اثر نامدار او که امروزه در دست نیست تاریخ کبیر نام داشته که طبری در نگارش تاریخش از آن بهره برده‌است. همچنین کتابی هم دربارهٔ صحابه و تابعین داشته که آن هم برجا نمانده‌است. تنها نوشتهٔ او که اکنون در دست است کتاب‌المغازی است. گفته شده که او بردگانی داشته که وظیفه‌یشان نوشتن برای او بوده‌است. همچنین آورده‌اند که پس از مرگش از او ششصد قفسه کتاب برجای ماند. واقدی در علم فقه نیز تبحر داشت. کاتب و منشی او، ابن سعد بغدادی، اطلاعاتی راجع به زندگی او برای ما به جای گذاشته است. مادر او نوهٔ یک تاجر و خواننده ایرانی در مدینه بود.