یدالله ثمره
(1311 - 1397 هـ.خ)
زبانشناس و استاد دانشگاه
مشخصات:
نام واقعی:
یدالله ثمره
تاریخ تولد:
1311/02/10 خورشیدی
تاریخ درگذشت:
1397/12/03 خورشیدی (86 سالگی)
محل تولد:
کرمان
جنسیت:
مرد
ژانر:
زبانشناسی
زندگینامه
او از برجستهترین زبانشناسان ایرانی، استاد بازنشستهٔ دانشگاه تهران، عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی و اولین رئیس انجمن زبانشناسی ایران بود و در حوزهٔ آواشناسی و واجشناسی تخصص داشت. وی چندین کتاب در زمینهٔ آموزش زبان فارسی تألیف کرد. یکی از برجستهترین آثار او، کتاب آواشناسی زبان فارسی: آواها و ساخت آوائی هجا بود که توسط مرکز نشر دانشگاهی به چاپ رسید. ایران کلباسی همسر اوست.
بیشتر
آخرین دیدگاهها
ژاله آموزگار در شرح زندگی وی و خدماتش گفته است:
"خانوادۀ فرهنگیش زیربنای تحصیلات عالیهی او شد؛ در محضر استادان نامدار دانشکده ادبیات تلمّذ کرد؛ با هزینۀ تحصیلی شاگردان اول به انگلیس رفت؛ رشته زبانشناسی را برگزید؛ رساله دکتریاش را در آواشناسی نوشت و نخستین ایرانی فارغالتحصیل دکتری از دانشگاه لندن شد؛ در جوانی با لغتنامه دهخدا و فرهنگ معین همکاری کرد؛ در سازمان جغرافیایی کشور، در اجرای طرح گردآوری گویشها سازماندهنده موثری بود؛ آزمایشگاه زبان را در فرهنگستان دوم سپس در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران راهاندازی کرد؛ در طرح نمونهبرداری از گویشهای روستاهای ایران که با کمک وزارت جهاد کشاورزی انجام میگرفت همکاری داشت؛ عضو دائمی انجمن بینالمللی آواشناسی بود؛ در سازمان استاندارد جهانی و در همکاری با ISO، موفق شد خطّ فارسی را مستقل از خطّ عربی معرفی کند؛ در طرح کاشت حلزونی گوش برای بهبود شنوایی ناشنوایان، تعیین میزان سنجش شنوایی بر عهدهی او گذاشته شده بود؛ استاد و مدیرگروه زبانشناسی و پایهگذار انجمن زبانشناسی و نخستین رئیس آن شد؛ عضو فرهنگستان دوم و مدیر بخش گویششناسی آن بود؛ به عضویت پیوسته فرهنگستان سوم انتخاب شد؛ کتاب آواشناسی زبان فارسی را تألیف کرد که به چاپ هفدهم یا هجدهم رسیده است؛ برای آموزش زبان فارسی به خارجیان، مجموعهی پنج جلدی آزفا را تألیف کرد که به اکثر زبانهای زنده جهان ترجمه شده است؛ کتاب زبانهای خاموش را با همکاری خانم قریب ترجمه کرد؛ و مقالهها و دیگر کارها!
ژاله آموزگار - نامه فرهنگستان (۴ (پیاپی ۶۴)): ۷ و ۸