مرضیه احمدی اسکوئی

(1324 - 1353 هـ.خ)

وی دوره مدرسه ابتدایی و دبیرستان را در اسکو و تبریز گذراند و سپس برای ادامه تحصیل وارد دانشسرای عالی تهران شد. مرضیه احمدی اسکویی در اعتصابات سراسری دانشجویی در سال ۱۳۴۹ نقش مهمی داشت. او همچنین از سازماندهندگان اعتصاب دانشسرای عالی سپاه دانش در اسفند ۱۳۴۹ بود. به همین دلیل بازداشت و یکسال زندانی شد. مدتی بعد از آزادی به تهران رفت و به سازمان فداییان خلق پیوست. پس از آزادی از زندان به تهران رفت و در سال ۱۳۵۲ به گروه جبهه دمکراتیک خلق که در کار تدارک مبارزه مسلحانه بود پیوست. مصطفی شعاعیان و نادر شایگان شام اسبی نیز از اعضای برجسته جبهه دمکراتیک خلق بودند که در همان سال به سازمان چریک‌های فدایی خلق ایران پیوستند. مرضیه احمدی اسکویی شعر می‌گفت و داستان می‌نوشت. از او نوشته‌هایی به جا مانده‌اند. طبق گفتهٔ مهرداد درویش‌پور، اسکویی نزد چپ‌گرایان یکی از نمادهای «زن انقلابی» در پیش از انقلاب ۱۳۵۷ ایران بود. مرضیه احمدی اسکویی در اردیبهشت ۱۳۵۳ در خانه‌ای با حمید اشرف و شیرین معاضد حضور داشت. آنها با شنود بی‌سیم پلیس فهمیدند پلیس در تعقیب شیرین معاضد است که سر قرار می‌رود. بنابراین مرضیه احمدی اسکویی برای نجات او به خیابان می‌رود. او در میانه درگیری دست به اسلحه می‌برد و همزمان قرص سیانور را هم می‌خورد. به گفته همراهانش بر اثر شلیک پلیس کشته می‌شود. صحنهٔ مرگ او یکی از صحنه‌های بازسازی‌شده توسط آزاده اخلاقی در مجموعهٔ عکس «به روایت یک شاهد عینی» است.