هاجر تربیت

(1285 - 1352 هـ.خ)

پدر او، حسین‌قلی تربیت از کارمندان دولت و از اعضای محلی سفارت ایران در ترکیه زمان خود بود. بدین‌ترتیب، هاجر تحصیلات دروس دورهٔ متوسطه را در استانبول فرا گرفت. وی به سه زبان عربی، فرانسه و انگلیسی آشنایی داشت و در سفارت ایران در عثمانی مشغول به کار شد. در همین زمان بود که با محمدعلی تربیت یکی از روشن‌فکران سرشناس و از آزادی‌خواهان مشروطیت آذربایجان آشنا شد. وی همسر اول خود را از دست داده بود و همین آشنایی، منجر به ازدواج با هاجر در سال ۱۳۰۱ شد. او پس از ازدواج با محمدعلی تربیت به ایران آمد. هاجر تربیت از ۱۳۱۰ به مدت ده سال مدیر مدرسهٔ دوشیزگان در تبریز شد. وی از سال ۱۳۲۱ عضو حزب زنان ایران بود. او با ایجاد مجالس سخنرانی، نمایش‌ها، کلوپ‌های ورزشی، کتابخانه و کلاس‌های اکابر، به توسعهٔ فعالیت‌های زنان پرداخت. در سال ۱۳۲۴ توسط بانوان اعضای شورای زنان، به شهرداری تهران پیشنهاد شد که در ادارهٔ امور بنگاه‌های خیریه کمک نماید. بدین‌ترتیب انجمن معاونت عمومی زنان شهر تهران دایر گردید که تربیت، یکی از اعضای فعال دبیرخانه و نایب رئیس این انجمن بود و از طرف بانوان فعال کشور بخش شیر و خورشید سرخ بانوان تاسیس گردید و تربیت نیز به عضویت در کمیتهٔ مرکزی این جمعیت و ریاست کمیسیون سازمان دختران انتخاب و در این راه به فعالیت مشغول شد. تربیت در سال ۱۳۲۸ از طرف وزارت کشور به سمت ریاست ادارهٔ امور اجتماعی وزارت کشور و چهار دایرهٔ فرهنگی، بهداشتی، تربیتی و خیریه (اجتماعی) منصوب شد. چهار سال بعد، دولت این اداره را منحل کرد و هاجر تربیت به سمت بازرس منصوب شد. او همچنین کودکستانی را تحت نظر خود، در وزارت کشور دایر کرد. هاجر تربیت از جمله نخستین زنانی بود که در دوره بیست و یکم و بیست و دوم مجلس شورای ملی به‌عنوان نمایندهٔ مردم تهران انتخاب شد. وی در دورهٔ بیست‌ویکم با کسب ۱۷۰٬۱۱۲ رای از مجموع ۲۷۱٬۴۲۰ رای، اکثریت آرا را به خود اختصاص داد. بعدها در دوره ششم مجلس سنا (از ۱۳۵۰ تا ۱۳۵۴) نام هاجر تربیت هم در لیست سناتورهای زن قرار گرفت. او از حوزهٔ تهران به‌صورت انتخابی وارد سنا شد.