میرزا تورسون زاده

(1911 - 1977 م)

او امروزه در تاجیکستان به عنوان قهرمان ملی شناخته می‌شود و چهره او بر روی اسکناس‌های یک سامانی نگاشته شده‌است. ترسون‌زاده برجسته‌ترین و با نفوذترین شاعر تاجیک در اتحاد جماهیر شوروی به‌شمار می‌آمد. شهر ترسون‌زاده به افتخار او نام‌گذاری شده‌است. وی به مدت ۳۱ سال ریاست اتحادیه نویسندگان تاجیکستان را بر عهده داشت و با تلاش او جشن نوروز دوباره در تاجیکستان رسمیت یافت. وی بارها برنده جوایز بزرگ ادبی شد، از جمله: جایزه دولتی استالین در ۱۹۴۸میلادی ؛ جایزه ادبی لنین در۱۹۶۰میلادی ؛ جایزه دولتی رودکی تاجیکستان در ۱۹۶۳میلادی ؛ جایزه بین‌المللی جواهر لعل نهرو در ۱۹۶۸میلادی . ترسون‌زاده به کار ترجمه نیز دست زد و آثاری از پوشکین و شفچنکو را به فارسی تاجیکی برگرداند. شعرهای میرزا ترسون‌زاده از معدود سروده‌های تاجیکان بود که توانست از مرزهای شوروی عبور کند و به افغانستان نیز برسد. «همین کافی است» یکی از شعرهای میرزا ترسون‌زاده است که احمد ظاهر، خواننده افغان در دهه ۷۰ آن را خوانده‌است. سال ۱۹۴۷ میرزا ترسون‌زاده به هیئت نمایندگی شورای عالی اتحاد شوروی پذیرفته شد و در آن سال در گروه حزب کمونیست به اولین کنفرانس کشورهای آسیایی به هند سفر کرد. وی می‌گوید که بعد از آن بود که موضوع «شرق آزاد» در اندیشه او نقش مهمی پیدا کرد. دیوان «شرق آزاد» که میرزا ترسون‌زاده پس از سفر خود به هند نوشت، به عمده‌ترین زبان‌های شرقی ترجمه شد.