ملا علی نورعلیشاه گنابادی

(1246 - 1297 هـ.خ)

وی فرزند ملا سلطان‌محمد گنابادی (سلطان علیشاه) است. در سال ۱۲۸۶ هجری قمری، یعنی هنگامی که دو ساله بود، مادرش به علت ابتلا به بیماری وبا درگذشت. در نتیجه او تحت سرپرستی پدرش، بزرگ شد. در هفده سالگی به قصد ادامه تحصیل به دستور پدر به مشهد عزیمت کرد. اما به فکر افتاد که به تحقیق و تتبع در سایر بلاد بپردازد و در نتیجه پس از چند ماه به‌طور ناشناس، بدون وسایل و لوازم سفر به عزم سیاحت و خداجویی به سمت ترکستان حرکت می‌کند و در مدت هفت سال، غالب کشورها و سرزمین‌های اسلامی را در شرق و غرب می‌بیند. پس از هفت سال ریاضت و رنج سفر به گناباد بازگشت و به خدمت پدر وارد در سلوک الهی شد و به خلوت و ریاضت و شب بیداری روزگار سپری کرد؛ و در مدت ریاضت چنان مستغرق شد که توجهی به غیر نمی‌کرد. وی پس از مدت‌ها ریاضت و چندین چله‌نشینی، به فرمان پدرش که قطب وقت سلسله نعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی بود، رهبری سایر پیروان را بر عهده گرفت. آنگاه برای بار دوم به مشهد رفت. در سال ۱۳۱۸ هجری قمری بار دیگر به سفر حج رفت و در این راه با علمای شیعه و اهل سنت ملاقات کرد. در سال ۱۳۲۷ هجری قمری، پدرش فوت کرد و او بنابر وصیت پدرش ۰صدور فرمانی در سال ۱۳۱۴ هجری قمری) به مقام قطبیت سلسله نعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی رسید. پس از فوت پدر، گرفتار ناملایمات و حوادث شد. از جمله پس از ۵۰ روز از فوت پدر، سالارخان، جانی بلوچ و راهزنان به گناباد آمده و وی و اهالی گناباد را غارت کردند. سرانجام در سال ۱۳۳۶ هجری قمری، شبانه از گناباد به طرف تهران حرکت کرد و از آنجا به اراک و سپس بنابر دعوت برخی دراویش به کاشان رفت. اما در آنجا توسط ماشاءالله خان کاشی که از نایبیان کاشان بود، مسموم شد و به سرعت به سمت تهران حرکت کرد که در ۱۵ ربیع‌الاول ۱۳۳۷ قمری در کهریزک وفات یافت و در مقبره سعادت علیشاه در حرم شاه عبدالعظیم شهر ری به خاک سپرده شد.