بندیکت اندرسون

(1936 - 2015 م)

او برادر پری اندرسون تاریخ‌نگار و جامعه‌شناس است. مهم‌ترین اثرش جماعت‌های تصوری (Imagined Communities) نام دارد. اندرسون بیشتر به خاطر کتاب سال ۱۹۸۳ خود، «جماعت‌های تصوری: تاملاتی در مورد منشا و گسترش ملی‌گرایی» شهرت دارد که در آن بررسی کرد که چگونه ملی‌گرایی منجر به ساخت ملت‌ها به مثابهٔ اجتماعات تصوری می‌شود. در این مورد، «جماعت تصوری» به معنای جعلی‌بودنِ یک جماعت ملی نیست، بلکه تا حدی به موضع اندرسون اشاره دارد که هر جماعتی اگر آنقدر بزرگ باشد که اعضای آن یکدیگر را به صورت رودررو نشناسند، واقعی (عِینی) نیست و تنها در اذهان وجود دارد. به گفته اندرسون، متفکران مارکسیست و لیبرالِ پیشین به‌طور کامل ملی‌گرایی را نشناختند و در کتاب خود نوشت که «برخلاف بیشتر ایسم‌های دیگر، ملی‌گرایی هرگز متفکران بزرگ خود را تولید نکرده‌است: نه هابز و نه توکویل و نه مارکس یا وبر». اندرسون کار خود را با آوردن سه تناقض در ملی‌گرایی می‌آغازد که در این اثر به آنها می‌پردازد: ملی‌گرایی یک آفرینش نوین و مدرن است اما اکثر مردم، کشورها را قدیمی و ازلی می‌دانند. ملی‌گرایی از این جهت جهانی است که هر فردی به یک ملت در جهان تعلق دارد، اما ظاهراً هر ملتی کاملاً از هر ملت دیگری متمایز است. ملی‌گرایی ایده‌ای است که به قدری اثرگذار است که مردم برای ملت‌های خود می‌میرند، اما در عین حال تعریف آن دشوار است.