هنر گوش دادن

کتاب هنر گوش دادن، اثری نوشته ی اریک فروم است که نخستین بار در سال 1991 منتشر شد. اگرچه فروم قصد داشت آثارش را به عنوان روان درمانگری بالینی به انتشار برساند، این آرزو هیچ وقت در زمان حیات او به واقعیت تبدیل نشد. اما این کتاب، درست همین کار را می کند. کتاب هنر گوش دادن، اطلاعات جدید و جذابی را در مورد فروم به عنوان یک درمانگر و همچنین، شیوه ی مواجهه ی او با رنج های روانی بیمارانش در اختیار مخاطبین می گذارد. هر فصل از این اثر، غیررسمی بودن و صمیمیت موجود در کار حرفه ای فروم را نشان می دهد و از منظری نو و متفاوت به انسانیت، صداقت و تفکرات او می پردازد. مطالب موجود در این کتاب، از سخنرانی ها و سمینارهای فروم در سال های 1964 تا زمان مرگش در سال 1980 برگرفته شده اند.
اریک فروم می‌نویسد: من طرفدار پر و پا قرص روان‌کاوی هستم و هنگامی که از آن انتقاد می‌کنم، به عنوان مخالف سخن نمی‌گویم، بلکه برعکس، به این دلیل به روان‌کاوی خرده می‌گیرم که معتقدم رویه‌هایی که در روان‌کاوی و روان‌درمانی مورد استفاده قرار می‌گیرند، در مجموع از مسیر اصلی خود منحرف شده‌اند. روان‌کاوی به معنای درمان نیست، بلکه از طریق آن می‌توان به فرد کمک کرد که آزادی درونی خود را شکوفا کند. هرچند بسیار تصور می‌کنند اریک فروم یک مفسر و تحلیلگر برجسته اجتماعی است، اما او بیش و پیش از هر چیز، یکی از روان‌کاوان بزرگ دوران ماست. این نوشته‌ها که پس از درگذشت او منتشر شده‌اند، حاوی دو جنبه از تفکر فروم هستند و بیانگر آنند که فروم در عین حال که اندیشه خود را بر اساس نظریه فروید بنا می‌نهد؛ دیدگاه انسانی خویش را نیز بر آن می‌افزاید. از نظر فروم، جوهره بهداشت روانی فرد، زاده تاثیر و تقابل عوامل پیچیده است که از درون بخش‌های منطقی و غیر منطقی شخصیت فرد پدید می‌آیند و رشد می‌کنند. این کتاب، دیگر بار توجه مخاطب را به فروم به عنوان یک تحلیلگر و استاد هنر گوش دادن معطوف می‌سازد. اریک فروم (1980-1900) بیش از نیم قرن، به عنوان یک روان‌کاو و دانشمند جامعه‌شناس برجسته و نیز خالق بسیاری از پرفروش‌ترین کتاب‌ها، از جمله هنر عشق ورزیدن، داشتن یا بودن، آناتومی ویران‌سازی انسان، انسان برای خویشتن و هنر بودن که در ایران نیز چاپ شده، همواره مطرح بوده است.