روندهای بنیادین در دانش زبان

رومن یاکوبسن بنیانگذار مکتب زبان شناسی پراگ و از جمله مشهورترین زبان شنانسان عصر حاضر بوده است. وی در این شاهکار خود که اثری کلاسیک به حساب می آید، سعی بر آن داشته تا زمینه های شکوفایی زبان شناسی را معرفی کند و وابستگی آتی علوم را به زبان شناسی به بحث بگذارد. شاید به همین دلیل است که متن انگلیسی و طبعاً ترجمة فارسی آن پیچیدگیهای خاص خود را داراست، زیرا یاکوبسن کتاب مورد بحث را صرفاً برای متخصصان نوشته است و نیازی برای توضیح بیشتر مطالب ندیده است. روندهای بنیادین در دانش زبان در سه فصل تنظیم شده است. یاکوبسن در فصل نخست به نگرشهای زبان شناختی زمانة خود می پردازد و به این نکته اشاره دارد که مقام و منزلت زبان شناسی ساختگرا در مطالعة زبان چیست و چرا او در چنین مکتبی خود را باز یافته است. در فصل دوم کتاب یاکوبسن به جایگاه زبان شناسی در میان علوم انسانی می پردازد و با نقل آرای نامداران این علوم و استدلال در هر مورد نشان می دهدک ه زبان شناسی در علوم انسانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و در روند آتی مطالعاتی از این دست، دانش مطالعه زبان عمده ترین دستاوردها را در اختیار صاحب نظران قرار می دهد. یاکوبسن در فصل سوم کتاب خود به علوم طبیعی و رابطة زبان شناسی با این علوم بویژه زیست شناسی می پردازد و نشان می دهد که حتی در این دسته از علوم نیز نادیده گرفتن دستاوردهای زبان شناسی با هیچ منطقی سازگار نیست.