آمریکا و خاورمیانه

خاورمیانه از جمله مناطقی است که به دلایل مختلف از جمله موقعیت استراتژیکی و ژئواستراتژیک و منابع عظیم انرژی و بازار ثروتمند آن بیش از سایر مناطق مورد توجه قرار گرفته است. در نیمه دوم قرن بیستم ، مسائل و تحولات این منطقه بیش از سایر نقاط جهان در رسانه ها و محافل سیاسی و اقتصادی بین المللی مطرح شده است، به گونه ای که هر تحول و اتفاقی در این منطقه آثار و پیامدهای زیادی در دیگر مناطق داشته است . اگر چه قرنها قبل نیز سلطه بر این منطقه به ویژه خلیج فارس در دستور کار تمامی قدرتهای بزرگ بود، ولی کشف نفت و تبدیل آن یه یک کالای استراتژیک و تعیین کننده در قدرت نظامی و سیاسی و اقتصادی وضعیت جدید را به وجود آورد. حضور، نفوذ و سلطه قدرتهای بزرگ استعماری نظیر پرتغال ، انگلیس و بالاخره ایالات متحده و تلاش تاریخی روسیه برای حضور و تسلط بر خلیج فارس نشان دهنده ابعاد ویژه و حساس آن می باشد. پس از جنگ جهانی دوم آمریکا به عنوان ابرقدرت جدید با شعارهای جدید و همان اهداف دیگر قدرتهای استعماری، گام به گام نقاطی از این منطقه را با استفاده از ضعف اروپا فتح کرد .
کتاب آمریکا و خاورمیانه نوشته جواد منصوری (مشاور پیشین وزیر امور خارجه‌) سعی کرده است با به تصویر کشیدن پیشینه تاریخی ایالات متحده و روند تبدیل شدن آن به یک قدرت بزرگ ، سیاستهای آمریکا را نسبت به خاورمیانه به طور عموم و نسبت به ایران به صورت خاص مورد کنکاش قرار دهد. اگر چه در برخی مباحث ارزشی با موضوع برخورد شده است و از نگاه امپریالیستی به تحولات خاورمیانه پرداخته شده است، اما در کل به دلیل پرداختن به مباحث پایه ای از نقطه مثبتی برخوردار است.
این کتاب از سه بخش و ده فصل تشکیل شده است. بخش اول بر آن است روند تبدیل شدن آمریکا به یک قدرت بین المللی را بیان نماید. ضمن آن که به مولفه های دیپلماسی و نظامی ایالات متحده نیز توجه ویژه ای شده است.
در بخش دوم سیاستهای آمریکا نسبت به منطقه خاورمیانه اختصاص دارد و کردارهای واشنگتن در این منطقه مورد بحث قرار گرفته است.
بخش سوم به طور ویژه روابط ایران و آمریکا را از آغاز تا کنون بررسی کرده و چالشهای دو کشور و پی بنای خصومتهای طرفین را از دید نظری و عملی مورد کنکاش قرار می دهد و در پایان پیشنهادهایی را به عنوان راهکار به مخاطبین عام و خاص ارائه می کند.