عباس میرزا قاجار: شرح حال و سیاست و خدمات او

البته در رشادت ایشون شکی نیست
ولی پدر ایشان فتحعلی شاه نیز قبل از بسلطنت رسیدن فرد دلیر و شجاعی بود، بلاخره توسط آغامحمدخان تربیت شده بود. اما تا پاش رسید حرمسرا یک شاه بی لیاقت و زنباز شد. ناصرالدین شاه هم در اوایل سلطنتش شاهی روشنفکر و مترقی و ترقی خواه بود اما تا پایش رسید اروپا از پیشرفت ایران ناامید شد و بیشتر با زنان وقت گذراند.
معلوم نبود ایشون وقتی به سلطنت میرسید چطور آدمی میشد!

جملات تأمل برانگیز عباس میرزا ولیعهد فتحعلیشاه قاجار به ژوبر سفیر وقت فرانسه در ایران:
مردم به کارهای من افتخار می‌کنند، ولی چون من، از ضعیفی من بی خبرند. چه کرده‌ام که قدر و قیمت جنگجویان مغرب زمین را داشته باشم؟ چه شهری را تسخیر کرده‌ام و چه انتقامی توانسته‌ام از تاراج ایلات خود بکشم؟...از شهرت فتوحات قشون فرانسه دانستم که رشادت قشون روسیه در برابر آنان هیچ است، مع‌الوصف تمام قوای مرا یک مشت اروپایی(روسی) سرگرم داشته، مانع پیشرفت کار من می‌شوند...نمی‌دانم این قدرتی که شما(اروپایی‌ها) را بر ما مسلط کرده چیست و موجب ضعف ما و ترقی شما چه؟ شما در قشون جنگیدن و فتح کردن و بکار بردن قوای عقلیه متبحرید و حال آنکه ما در جهل و شغب غوطه‌ور و بندرت آتیه را در نظر می‌گیریم. مگر جمعیت و حاصلخیزی و ثروت مشرق زمین از اروپا کمتر است؟یا آفتاب که قبل از رسیدن به شما به ما می‌تابد تأثیرات مفیدش در سر ما کمتر از شماست؟یا خدایی که مراحمش بر جمیع ذرات عالم یکسان است خواسته شما را بر ما برتری دهد؟ گمان نمی‌کنم. اجنبی حرف بزن! بگو من چه باید بکنم که ایرانیان را هشیار نمایم.
بنظرم مشروطه از اینجا آغاز شد.

درج سید پیش از نام نویسنده جایز نیست. مثل درج "لرد" یا "سر" پیش از نام های نویسندگان خارجی است. اینجا به شکل درستی اعمال شده است.