شرح نهج البلاغه ابن میثم - جلد 3
امتیاز دهید
مترجم:
سید محمد صادق عارف
امتیاز دهید
نهج‌البلاغه، آن دریاى ژرف و کران ناپیدایى است که از گوهر بیان امیر سخن على(ع) تبلور یافته، که شجره نبوّت و جایگاه نزول وحى و آمد و شد فرشتگان و گنجینه دانش و مخزن حکمت است.
امّا افسوس که آن مجسّمه علم و تقوا، وارث علم تمام کتاب، دانش‌پژوهان حقیقت‌طلبى را نیافت که حقایق پوشیده بر جهانیان را با آن‌ها در میان گذارد و آنچه تأمین کننده سعادت دنیا و آخرت
انسان‌هاست روشن فرماید، لذا با اندوه فراوان خطاب به کمیل بن زیاد فرمود: «اى کمیل، اگر افراد مستعدّى مى‌یافتم، در این گنجینه سینه من دانش فراوانى است». آنچه حضرتش گفته و یا
نوشته به ضرورت انجام پذیرفته است؛ با این وصف دریاى کران‌ناپیدایى از معارف و حکمت به وجود آمده است، که اندکى از بسیار آن را سیّد رضى(ره) جمع‌آورى کرده و نهج‌البلاغه نامیده است.
باید گفت نه تنها دانشمندان مسلمان، به ظرافت و زیبایى سخن امام(ع) و عمق ژرفاى معناى بلند کلام حضرتش معترف و مقرّند، بلکه تمام متفکّران، اندیشمندان، سیاست‌مداران، حقوقدانان...
همه و هر کس با هر کیش و آیینى، در برابر عظمت روح، بلندى همّت، اجراى عدالت و احقاق حقوق ملّت که در بیانات حکیمانه آن حضرت متجلّى است، سر تعظیم فرود آورده‌اند:
شهرستانى مى‌گوید: «تعجّب و شگفتى ادبا تنها به ملاحظه نظم و هماهنگى و انسجام الفاظ نهج‌البلاغه نیست، دهشت و تحیّر دانشمندان فقط از برترى و تفوّق معانى آن که به
سر حدّ اعجاز رسیده است، نمى‌باشد، بلکه علّت اصلى تحیّر و تعجّبشان به علّت تنوّع و گوناگون بودن اهداف و مقاصد این خطبه‌ها و سخنهاست: از قبیل پند و اندرز و امر به زهد
و نهى از بدى‌ها و گناهان، دستورهاى جنگى، تشویق مردم به جهاد، تعلیم فنون مختلف علم و بحث‌هاى عالى در مورد هیئت آسمان‌ها، اوضاع افلاک، ابواب نجوم و اسرار جهان
آفرینش و اثبات وجود خدا و بیانات متفاوت و پر تفنّن در معارف الهى و بحث‌هاى همه جانبه در توحید و خداشناسى، توصیف مبدأ و معاد و بحث‌هاى دامنه‌دار در امور کشور دارى و
سیاست و اداره شهرها و زندگى مردم و بالا بردن سطح دانش مردم و آشنا ساختن آن‌ها با فضایل اخلاقى و انسانى و دینى و قوانینى اجتماعى و آداب معاشرت و مکارم اخلاق،
توصیف شاعرانه پدیده‌هاى زندگى و مانند این‌ها از اهداف و مقاصد گوناگونى است که به عالى‌ترین مظاهر خود در نهج‌البلاغه آمده است».
بیشتر
امّا افسوس که آن مجسّمه علم و تقوا، وارث علم تمام کتاب، دانش‌پژوهان حقیقت‌طلبى را نیافت که حقایق پوشیده بر جهانیان را با آن‌ها در میان گذارد و آنچه تأمین کننده سعادت دنیا و آخرت
انسان‌هاست روشن فرماید، لذا با اندوه فراوان خطاب به کمیل بن زیاد فرمود: «اى کمیل، اگر افراد مستعدّى مى‌یافتم، در این گنجینه سینه من دانش فراوانى است». آنچه حضرتش گفته و یا
نوشته به ضرورت انجام پذیرفته است؛ با این وصف دریاى کران‌ناپیدایى از معارف و حکمت به وجود آمده است، که اندکى از بسیار آن را سیّد رضى(ره) جمع‌آورى کرده و نهج‌البلاغه نامیده است.
باید گفت نه تنها دانشمندان مسلمان، به ظرافت و زیبایى سخن امام(ع) و عمق ژرفاى معناى بلند کلام حضرتش معترف و مقرّند، بلکه تمام متفکّران، اندیشمندان، سیاست‌مداران، حقوقدانان...
همه و هر کس با هر کیش و آیینى، در برابر عظمت روح، بلندى همّت، اجراى عدالت و احقاق حقوق ملّت که در بیانات حکیمانه آن حضرت متجلّى است، سر تعظیم فرود آورده‌اند:
شهرستانى مى‌گوید: «تعجّب و شگفتى ادبا تنها به ملاحظه نظم و هماهنگى و انسجام الفاظ نهج‌البلاغه نیست، دهشت و تحیّر دانشمندان فقط از برترى و تفوّق معانى آن که به
سر حدّ اعجاز رسیده است، نمى‌باشد، بلکه علّت اصلى تحیّر و تعجّبشان به علّت تنوّع و گوناگون بودن اهداف و مقاصد این خطبه‌ها و سخنهاست: از قبیل پند و اندرز و امر به زهد
و نهى از بدى‌ها و گناهان، دستورهاى جنگى، تشویق مردم به جهاد، تعلیم فنون مختلف علم و بحث‌هاى عالى در مورد هیئت آسمان‌ها، اوضاع افلاک، ابواب نجوم و اسرار جهان
آفرینش و اثبات وجود خدا و بیانات متفاوت و پر تفنّن در معارف الهى و بحث‌هاى همه جانبه در توحید و خداشناسى، توصیف مبدأ و معاد و بحث‌هاى دامنه‌دار در امور کشور دارى و
سیاست و اداره شهرها و زندگى مردم و بالا بردن سطح دانش مردم و آشنا ساختن آن‌ها با فضایل اخلاقى و انسانى و دینى و قوانینى اجتماعى و آداب معاشرت و مکارم اخلاق،
توصیف شاعرانه پدیده‌هاى زندگى و مانند این‌ها از اهداف و مقاصد گوناگونى است که به عالى‌ترین مظاهر خود در نهج‌البلاغه آمده است».
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی شرح نهج البلاغه ابن میثم - جلد 3