کتاب و عتاب

✔️ «کتاب و عتاب» نوشتاری تحقیقی از استاد قیس عطار است که در پاسخ به کتاب «السنة النبویة في کتابات أعداء الإسلام» نوشته شده است. کتاب یاد شده، در اصل، پایان‌نامه‌ای بوده که سال ۱۹۹۹ در دانشگاه الأزهر دفاع شده و در آن مطالبی نادرست در مورد تاریخ حدیث شیعه بیان شده بود. به همین دلیل، قیس عطار برای عنوان فرعی کتاب و عتاب، عبارت «هشدارنامه‌ای در تحریف تاریخ حدیث؛ نامه‌ای سرگشاده به دانشکده اصول دین دانشگاه الأزهر؛ از بغداد به قاهره» را برگزیده است.

این کتاب ۳۶۰ صفحه‌ای در سه فصل ارائه شده است:
فصل اول به اشکالهای عمومی و فصل دوم به اشکالهای اختصاصی پاسخ می‌دهد.
فصل اول چهار بخش دارد:
بخش اول: تناقض‌های ناشی از نقل‌های پراکنده و بی هدف. (بحث در مورد خوارج، غدیر و صحابه)
بخش دوم: تفاوت میان حجیت سنت با «آنچه سنت است»
بخش سوم: ناآگاهی نویسنده از مبانی و دیدگاه‌های امامیه (مانند: اسانید کتب اربعه، حجیت اجماع از نظر امامیه، و برخورد عالمان امامیه با کتب اربعه)
بخش چهارم: ناآگاهی نویسنده نسبت به دیدگاه امامیه دربارۀ اصحاب

در فصل دوم، نیز عناوینی آمده است، مانند:
مدعای یکسانی روش صحابه و تابعین
آیا تکذیب به معنای تخطئه است؟
آیا تدوین حدیث با نگارش آن تفاوت دارد؟

فصل سوم به نکات مهمی به عنوان خاتمه کتاب اشاره می کند.

با توجه به مباحث کتاب و رویکرد تطبیقی که در این پژوهش به کار رفته، به نظر می‌رسد که این کتاب، بجز بهره‌گیری عموم پژوهشگران، به عنوان یک کتاب درسی یا کمک درسی در زمینۀ تاریخ حدیث بتواند مورد استفادۀ دانشجویان و اساتید، به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی قرار گیرد.