عشق ویرانگر

امروزه روابط پیچیده شده است و وقتی افراد برای ازدواج با هم آشنا می شوند نیاز دارند که بدانند آیا مناسب هم هستند؟ آیا رفتارهای طرف مقابل طبیعی است؟ ممکن است سوال پیش بیاید که چرا من عاشق چنین شخصیتی شده ام؟ افراد مطلع تر و تحصیل کرده تمایل دارند قبل از ازدواج مشاوره بگیرند.

کتابی که امروز معرفی می کنم در کنار مشاوره از متخصصین علوم روان می تواند بهترین راهنمای مکتوب باشد. کتاب " عشق ویرانگر " در سال 2007 توسط پروفسور براد جانسون ( ایشان در دانشگاه جان هاپکینز مدرس نمونه بودند و در انستیتوهای معتبر امریکا تدریس می کنند و استاد تمام روانشناسی در آکادمی نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا هستند که از برجسته‌ترین دانشگاه‌های نظامی ایالات متحده‌است) و دکتر کلی موری نوشته شد.

ترجمه ی کتاب توسط خانم الهام شفیعی و خانم زهرا حسین زاده انجام شد. در سال 1388 اولین چاپ این کتاب توسط نشر رسا انجام گرفت. این کتاب تا سال 93 به چاپ هفتم رسید. این کتاب مورد تحسین چندین مجله و تارنمای روانشناسی معتبر قرار گرفت و همان طور که می بینید در ایران هم ترجمه ی این کتاب به چاپ هفتم رسیده است. چاپ اول ترجمه ی فارسی آن در سال 1388 با 3300 نسخه انجام شد. این کتاب شامل چهار بخش و شانزده فصل هست.

متخصصین علوم روان با انواع اختلالات شخصیتی آشنا هستند. در کتاب های مرجع روانشناسی و روانپزشکی اختلالات شخصیت در چند دسته مورد بررسی قرار می گیرند ولی نکته ی قابل توجه و فوق العاده ی این کتاب بیان انواع اختلالات شخصیتی با زبانی داستانی و مثال های هیجان انگیز است. قبل از آغاز بخش اول، مولفان در سه فصل به توضیح این می پردازند که عشق ویرانگر چیست؟ سپس افراد را با انواع اختلالات شخصیت آشنا می کنند و اینکه چرا جذب این افراد می شویم؟ در واقع در این سه فصل چگونگی خواندن این کتاب را می آموزیم. یعنی با مثال های این سه فصل و توضیحات آن در هر فصل با یک نوع اختلال شخصیتی آشنا می شویم.

در بخش یک ما اختلالات شخصیت گروه (الف) را می خوانیم ولی نه با زبان روانشناسی و زبان تخصصی بلکه با مثال و داستان وارد فضایی می شویم که گاهی می گوییم معشوق من هم این گونه است. در این بخش ما با معشوق شکاک، عجیب و غریب و منزوی آشنا می شویم. جالب بودن این کتاب در این است که این کتاب برای یک روانشناس همان قدر جذاب است که برای یک پزشک یا مهندس یا کارگر. در این کتاب زبان داستانی و فضای ایجاد شده مختص روان انسان و روابط پیچیده ی بشری است. گویی در حال خواندن داستانی هستیم و با شخصیت ها جلو می رویم و با هر یک همذات پنداری می کنیم سپس داستان و خودمان را مورد کالبد شکافی از نظر روانشناختی قرار می دهیم. پس از شناخت مستاصل نمی شویم زیرا مولفان راهکارهایی را پیش روی ما قرار می دهند. زبان ساده و در عین حال علمی کتاب باعث می شود که خسته نشویم.

در هر فصل به چند سوال پاسخ داده می شود. اینکه مثلا علایم شخصیت شکاک چیست؟ سپس داستان یک همسر شکاک گفته می شود پس از آن گفته می شود که چرا این نوع شخصیت در ما یا هر فردی ایجاد می شود؟ توضیح می دهد که چگونه فردی شکاک می شود و در مورد ساختار خانواده یا فاکتورهای موثر دیگر در ایجاد شخصیت توضیح داده می شود. سپس فرد شکاک را به عنوان همسر مورد بررسی قرار می دهد و اینکه اصلا چرا ما جذب چنین شخصیتی شده ایم؟ اینکه چگونه با شریک زندگی مان که این علایم شخصیتی را دارد زندگی کنیم یا چه زمانی باید رابطه را ترک کنیم.

در بخش دوم ما با انواع شخصیت گروه (ب) آشنا می شویم. شریک زندگی خطرناک، طوفانی، نمایشی، خودشیفته و محبوبی که باعث تحلیل و فرسایش ما می شود. در این فصل هم درباره ی انواع این شخصیت ها مانند بخش یک توضیح داده می شود. در بخش سوم درباره ی شخصیت های گروه (ج) حرف زده می شود. در این گروه شریک یا محبوب های مضطرب، کناره گیر و نیازمند به ما، مورد بحث قرار می گیرند. در هر مورد باز هم با داستان ، ذکر مثال و .. شخصیت ها مورد بررسی قرار می گیرند.

در بخش چهارم و در قالب فصل شانزدهم به یک سوال پرداخته می شود. "اگر با فرد دچار اختلال شخصیتی ازدواج کرده ام چه کاری می توانم بکنم؟" در این فصل توصیه های نهایی به شما داده می شود.

نکته ی جالب در این کتاب این است که همه چیز بیان می شود و حتی شما خودتان را هم بیشتر می شناسید. اینکه چه شخصیتی دارید و چرا جذب شریک زندگی تان شده اید. این کتاب نمی گوید جدا شوید یا بمانید بلکه می گوید اگر جدا شوید یا بمانید چه اتفاقاتی در انتظار شماست.