نبرد سردارآباد، ارمنستان، ۲۳ مه ۱۹۱۸

نبرد سردارآباد نبردی است که در سال ۱۹۱۸م از ۲۱ تا ۲۷ مه بین ارمنستان و دولت عثمانی در شهر سردارآباد، ۴۰ کیلومتری غرب شهر ایروان صورت گرفت و با پیروزی ارتش ارمنستان خاتمه یافت، و در ۲۸ مه ۱۹۱۸ کشور ارمنستان اعلام استقلال نمود و اولین جمهوری ارمنستان تشکیل شد.
در اواخر مه ۱۹۱۸ در یکی از مراحل پایانی جنگ اول جهانی یک نیروی محدود ارمنی موفق شد در حوالی سردارآباد پیشروی نظامیان عثمانی را به سمت ایروان درهم شکسته و متوفف کند.
اگر چه این نبرد از لحاظ شدت در مقایسه با انبوهی از دیگر نبردهای صورت گرفته در آن جنگ جهانی، زد و خورد مختصری بیش نبود ولی به گونه‌ای که در این کتاب می‌خوانیم، جایگاه آن از لحاظ تحولات منطقه‌ای و به ویژه تاریخ مقاومت ارمنی‌ها در برابر بَدِ روزگار و دستیابی به حداقلی از موجودیت ملّی، مهم و تعیین کننده بود.
پرداختن به این موضوع در کتاب «نبرد سردارآباد» از نقطه‌نظر تاریخی و منطقه‌ای اهمیت دارد به طوری که در بخشی از مقدمه نویسنده کتاب می‌خوانیم:
«ارزش معنوی و ماندگار یک چنین نشانه‌ای از سرسختی و مقاومت در حافظه جمعی یک ملت، از نقطه نظر کوتاه مدت و سرنوشت ارمنی‌ها در آن مقطع بخصوص، به هیچ وجه روشن نیست که بدون پیشامد نبرد سردارآباد آیا ترک‌ها به همان حداقل که برای ارمنستان برجای ماند و امروزه کم و بیش قلمرو جمهوری ارمنستان را تشکیل می‌دهد، رضایت می‌دادند یا خیر.»
این کتاب از هفت فصل تشکیل شده و شامل عناوین:
«در آستانه نبرد»، «داد‌ه‌های نظامی»، «روایت شاهدان»، «داده‌های پراکنده»، «تاکتیک‌ها و تدارکات»، «برداشت‌های متفاوت» و «راه‌ها و ابزارها» است.