مشروطه عثمانی

تحولات عثمانی وجوه اشتراک و تشابهات فراوانی با تحولات ایران داشته است و به نظر می‌رسد هر آنچه که در آن جا اتفاق افتاده، با فاصله اندکی در ایران نیز به وقوع پیوسته است. این مسئله ما را به موضوع دیگری نیز رهنمون می‌سازد و آن تأثیراتی است که تحولات عثمانی و ایران بر یکدیگرگذاشته اند. وجود مناسبات سیاسی و مراودات تجاری و بازرگانی در کنار روابط فرهنگی، به شکل عجیبی تحولات دو جامعه را شبیه هم ساخته است. این تشابه در تحولات عثمانی و ایران در قرن نوزدهم بیش از هر زمان دیگری خود را نشان داده است.