تفسیری بر عشری از قرآن مجید

مصحح: جلال متینی

این کتاب بخشی از تفسیر قرآن مجید است که تنها بخش کمی از آن به دست ما رسیده. تنها نسخه موجود از این کتاب، در کتابخانه موزه بریتانیا وجود دارد که اولین بار توسط دکتر جلال متینی (سال 1350 ش) به جامعه علمی کشور معرفی گردید. این جلد، تنها ترجمه و تفسیر آیات 76 سوره کهف تا اواسط آیه 23 سوره فرقان یعنی جزء های 18 – 16 قرآن را شامل می‏ شود که ظاهرا جلد ششم از تفسیر ده جلدی بوده. یکی از اختصاصات این نسخه این است که بسیاری از کلمات آن با اعراب کتابت شده است که حاکی از تلفظ خاص مؤلف یا کاتب یا هر دو آن‏ها در آن روزگار بوده است. در ابتدای هر سوره، تعداد آیات و در پایان آن فضیلت قرائت آن سوره بیان شده است. ترجمه و تفسیر هر آیه بعد از متن آیه ذکر شده و قصه، خبر یا اشارت مربوط به آن نیز افزوده شده است. مؤلف آن ناشناخته است و از نثر آن بر می آید که متعلق به قرون سوم تا پنجم هجری باشد. وجود اشتراکات زبانی و لغوی این کتاب با تفسیر نسخه کمبریج و تفسیر قرآن پاک مصحح را به بررسی اسلوب نگارش و اختصارات زبانی این کتاب ترغیب کرده است. این تفسیر به خط کوفی استوار و زیبایی نوشته شده است. این کتاب اولین بار در سال 1352 به زیور طبع آراسته شد.