دیوان سیدای نسفی

سیدای نسفی از شهرآشوب سرایان فارسی‌زبان ماوراءالنهر است؛ با این حال نسبتاً گمنام بوده(حداقل در بین ایرانیان) و نام وی در شمار شهرآشوب سرایان ذکر نمی‌شود، در حالی که از لحاظ تعدد و تنوع شغل ها و صنایع اشاره‌شده در اشعارش، ظاهراً بالاترین مرتبه را در بین شاعران شهرآشوب‌سرا دارد و نیز به حرفه‌هایی اشاره کرده که دیگر شعرا از آنها غافل بوده‌اند. وی از دوران کودکی به ادبیات و خصوصاً شعر علاقه نشان داده و پیوسته به مطالعه نوشته‌ها و سروده‌های گذشتگان و معاصران خود می‌پرداخته است. در روزگار وی اشعار صائب تبریزی به ماوراءالنهر راه یافته و شعرای آن دیار با وی و سروده‌هایش آشنا بوده‌اند. بدین جهت سیدا تحت تاثیر کلام صائب قرار گرفته و غزلیاتی از او را در مخمسات خود تضمین کرد. چون سیدا به ظرافت سخن و نوپردازی تمایل داشت، اشعار نمایندگان سبک هندی با طبع و ذوق او موافق افتاد و این سبک را پذیرفت و همچنان که در اشعار وی نمایان است، به خوبی از عهده ی شعرگویی به این سبک برآمده است. با این حال سیدا خیال‌پردازی و مغلق‌گویی و ذوق‌آزمایی را تنها هدفش قرار نداد بلکه او در سروده‌هایش متوجه اوضاع اجتماعی بود؛ از این رو نماینده ی کامل شعر اصنافی به شمار می‌رود. سیدا اشعارش را برای مردمی می‌سرود که محبوبیت بسیار در میان آنان داشت و همواره از یاری و حمایت آنان برخوردار بود. در کتاب حاضر ابتدا زندگینامه و شرح احوال سیدا شاعر قرن یازدهم که شاعری گمنام در حوزه ادب فارسی می‌باشد مورد اشاره قرار گرفته است و اشعار او که در قالب های مختلف از جمله غزل، قصیده ، رباعی و ... سروده شده؛ برای استفاده علاقه‌مندان و دوستداران شعر و شاعری ذکر گردیده است. دیوان سیدای نسفی به تصحیح و تعلیق حسن رهبری در سال ۱۳۸۲ توسط انتشارات بین المللی الهدی در تهران منتشر شده است.