دیوان حکیم مختاری غزنوی

به کوشش: رکن الدین همایون فرخ

حکیم عثمان بن عمر مختاری غزنوی ملقب به "مختار الشعراء"، متخلص به "عثمان" و بعدها "مختاری " از شاعران قرن پنجم هجری است. مختاری که استاد "حکیم سنائی غزنوی" به شمار می رفت، توسط او در مثنوی "کارنامه بلخ" ستوده شد. "نصرالله ابوالمعالی" در ترجمه کلیله و دمنه از اشعار سه تن سود برده است که یکی از آن ها مختاری است. تآثیر شعر مختاری بر سروده های اشخاص دیگری مانند "ظهیر فاریابی" نیز مشاهده می شود که به اهمیت و مرتبه شعر مختاری اشاره دارد. به جهت آن که دیوان کاملی از اشعار مختاری غزنوی برجای نمانده است، "رکن الدین همایون فرخ" با مطالعه نسخه های در دسترس به تکمیل دیوان، تدوین اشعار و تنظیم آن ها همت گماشته است. نسخه ای خطی از قرن نهم هجری محفوظ در کتابخانه ملی ملک که مجموعه ای متشکل از بیست دیوان از شعرای قرون پنجم تا هشتم هجری است، به دلیل قدمت بیشتر، تعداد ابیات افزونتر و غلطهای کمتر به عنوان نسخه مبنا منظورشده است. تصحیح کنونی تنها از طریق مقابله نسخ صورت پذیرفته و سلیقه شخصی نگارنده در آن منظور نشده است. دیوان موجود نشان می دهد که مختاری که به سبک خراسانی شعر می سرود، بیش ازهر چیز شاعری قصیده سراست.