دیوان سرخوش

میرزا یحیی خان تفرشی متخلص به «سرخوش»، از جمله شاعران معاصر پارسی‌زبان است که در ناحیه کوکانِ تفرش به سال ۱۲۷۷ هـ. ق دیده به جهان گشود. سرخوش تفرشی در سرودن اشعارش، پیرو سبک حافظ بوده و علاوه بر دیوان اشعارش که شامل غزلیات و رباعیات می‌باشد، منظومه «گوی کوچوکان»، منظومه «طرب‌نامه» و مثنوی «شکرستان» را نیز به رشته تحریر درآورده است. سرخوش تفرشی در ابتدا نزد پدر خود حاجی میرزا عبدالغنی تفرشی (از اهالی طرخوران) و سپس نزد برادر بزرگ خود میرزا محمدعلی و حاجی ملاهادی سبزواری دانش‌اندوزی کرد و درنوجوانی مقدمات زبان‌های پارسی و عربی را فراگرفت و در نگارش خطوط شکسته و نستعلیق مهارت یافت. در همین ایام و به درخواست برادر بزرگ خود که سرخوش تفرشی را مستعد می‌دید، به تهران آمد. پس از مرگ میرزاعبدالغنی (پدرش) به سال ۱۲۹۵ هـ.ق، به تفرش بازگشت و بعد از مدتی همراه دایی خود که در خرم‌آباد در امور دولتی بود، به لرستان و خوزستان رفت و مدت ده سال در خدمات دولتی، در آن مناطق بود و سپس به تهران بازگشت و به سال ۱۳۰۸ هـ. ق در سمت بیری و منشی گری سفارت انگلیس بود سرخوش تفرشی در همین زمان دیوان اشعار خود را که شامل غزلیات و رباعیات بود منتشر کرد. دیوان سرخوش مشتمل بر مقدمه، دیوان غزلیات و سپس مقطعات و رباعیات است. مقدمه‌ای که شرح حالی از مؤلف (یحیی خان تفرشی)، مختصری از جغرافیای مسقط الرأس (زادگاه) آن گوینده هنرمند (تفرش و امامزاده‌ها و قراء مربوطه) و نگارشی از ذکاء‌الملک محمدحسین خان اصفهانی متخلّص به فروغی در رابطه با اثر مؤلف می‌باشد. سرخوش تفرشی در آبان ۱۳۳۸ هـ.ق در تهران درگذشت. جایگاه خاکسپاری این شاعر پارسی‌زبان در جوار آرامگاه شاه عبدالعظیم حسنی می‌باشد.