تاریخ هرودوت - جلد 1

دیاکو (دیائوکو) به روایت هرودوت
🔹در میان مادها مرد زیرکی زندگی می‌کرد بنام دیائوکو، فرزند فرائورتس (فرورتیش). دیائوکو که آرزوی حکومت  را در سر می‌پرورانید، آنرا بدینگونه بدست آورد:
◀ مادها در دهکده‌های جداگانه می‌زیستند و دیائوکو در زمانی که سراسر سرزمین‌های ماد را بی‌نظمی و بی‌قانونی فرا گرفته بود، در دهکده خویش مردی برجسته و مورد احترام بود، و با آنکه می‌دانست دادوبیداد همواره با یکدیگر در ستیزند، تا آنجایی که امکان داشت در دهکده خود عدالت برقرار می‌کرد. مردم دهکده که شاهد رفتار او بودند، او را به داوری میان خود برگزیدند، و او چون می‌خواست به قدرت برسد، خود را پیرو راستی و داد نشان داد. از آنجا که اهالی دهکده خودش، او را بسیار می‌ستودند، این آوازه در دهکده‌های دیگر پیچید که، دیائوکو یگانه‌مردی است که منصفانه داوری می‌کند. روستاییان دیگر که قبلا قربانی داوری‌های بیدادگرانه شده بودند، به نزد او شتافتند، که در اختلافات میان آنان داوری کند و رفته رفته همه برای داوری پیش او می‌رفتند، و سرانجام کار به جایی رسید که داور دیگری را قبول نداشتند.
◀ مراجعان او هر روز افزایش می‌یافتند، زیرا همه‌جا، همگان از درستی داوری‌های او سخن می‌گفتند. آنگاه وقتی دیائوکو وجود خود را بایسته دید، دیگر به جایی می‌نشست و قضاوت می‌کرد خرسندی نداد و اعلام کرد چگونه می‌تواند از امور شخصی خود چشم بپوشد و تمام روز به حل و فصل مشکلات دیگران بپردازد. آنگاه بی‌نظمی و تاراج شدیدتر از گذشته در دهات از سر گرفته شد و مادها گرد هم جمع شدند تا چاره‌ای بیندیشند. سرانجام به این نتیجه رسیدند که در وضع کنونی زندگی برای ما ناممکن شده است. پس بهتر است کسی را شاه کنیم تا به خوبی بر کشور حکومت کند و ما بتوانیم بی‌آنکه در اثر قانون‌شکنی از خانه‌هایمان رانده شویم، در آرامش به کار و زندگی خود بپردازیم؛ آنگاه مردم بر آن شدند تا شاهی بزگزینند. بی درنگ یافتند چه کسی را باید انتخاب کنند و همه نام دیائوکو را بر زبان راندند و سیل ستایش‌ها به سوی او سرازیر شد، پس او را شاه کردند. نخستین خواسته دیائوکو آن بود که اقامتگاهی درخور لقب برایش بسازند و دسته‌ای نگهبان برایش فراهم آورند تا بتواند اقتدار خود را اعمال کند. مادها آنچه می‌خواست به او دادند: بنایی بزرگ و استوار در جایی که خود تعیین کرد برایش ساختند و به او حق دادند از میان مردم دسته‌ای نگهبان برای خود انتخاب کند. او همین که در جایگاه فرمانروایی قرار گرفت، مادها را مجبور کرد شهری واحد بسازند و از زندگی در دهات خود چشم بپوشند.
◀ مادها اطاعت کردند و بنا به فرمان او شهری بزرگ و استوار در جایگاهی مناسب ساختند که اکباتان کنونی است و دارای چند ردیف دیوار یا باروی متحدالمرکز است. نقشه شهر طوری است که هر بارو از باروی قبلی با کنگره‌هایی که دارد بلندتر است. یعنی چون شهر روی تپه‌ای بنا شده کنگره دیوارهای درونی بالاتر از ردیف پایین است و قصد سازندگان چنین بوده است... دیائوکو این باروها را برای محافظت از خود ساخت و خانه‌های مردم در بیرون و گرداگرد حصار آخر ساخته شد.
◀ وقتی این کار انجام شد، نخستین آداب درباری مقرر گردید: هیچ کسی حق نزدیک شدن به شاه را نداشت. تمام خواسته‌ها و گفته‌ها توسط رابط به عرض می‌رسید و دیدن شاه ممنوع بود... وقتی این مقررات را وضع کرد و پایه‌های قدرتش استوار شد، حکومتی دادگرانه برقرار کرد. شاکیان شکایات خود را کتبا و توسط رابط‌ها تقدیم می‌کردند و او عین عریضه را همراه با رای داوری خود برمی‌گرداند. او بدینگونه دادخواهی‌ها را سامان داد و مقررات زیر را نیز برقرار نمود: ترتیبی داد که در جریان ارتکاب هر بزه یا جرمی قرار گیرد، و آنگاه بزهکار را احضار و بر حسب خلافی که کرده بود، مجازات می‌کرد؛ زیرا در سراسر قلمرو خود ناظران و خبرچین‌هایی گماشته بود. به این ترتیب دیائوکو وحدتی در قوم ماد بوجود آورد و بر آن سلطنت کرد. قبایل و تیره‌های ماد عبارت بودند از: بوسی‌ها، پاره‌تاکن‌ها، استزوکات‌ها، آری‌زنته‌ها، بودی‌ها و مغ‌ها؛ اینان تمام تیره‌های ماد بودند.
محمد امیری
🆔 @Iran_History_Channel
منبع: تاریخ هرودوت، ترجمه مرتضی ثاقب‌فر، جلد اول، انتشارات اساطیر، تهران، ۱۳۸۹، صفحات ۱۴۵ تا ۱۴۷.
🌍 کانال تاریخ ایران
🆔 @Iran_History_Channel

باید خریدش ناشر داره

چگونه می توان این کتاب را دانلود کرد؟