تکنولوژی های جدید رسانه ای

گروه نویسندگان

کتاب حاضر ماحصل مجموعه مقالات ارسالی از سوی کارشناسان حوزه رسانه به گروه پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی پژوهشکده تحقیقات استراتژیک می‌باشد که با موضوعات متنوعی با اولویت سطح اول سیاست‌های کلان یعنی سطح ملی به تبیین موضوعاتی چون سازماندهی وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها، رسانه‌ها و نقد قدرت، بررسی طرح تأسیس خبرگزاری‌های غیردولتی، جامعه‌شناسی دموکراسی در جوامع اطلاعاتی، ضرورت تعامل مردم و نظام در بحث ماهواره‌ها و ... پرداخته است.

دغدغه‌های موجود در حوزه رسانه در قالب 10 مقاله و به صورت کتاب مجموعه مقالات پژوهش‌های رسانه‌ای تنظیم و منتشر شده است. مقاله اول این کتاب تحت عنوان «سازماندهی وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها» توسط حمید ضیایی‌پرور به رشته تحریر درآمده است. نویسنده در این مقاله ضمن معرفی تکنولوژی وبلاگ به جایگاه وبلاگ‌های فارسی در جهان می‌پردازد و پیامدها و تأثیرات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی وبلاگ‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد. نویسنده در ادامه دلایل رویکرد وسیع جوانان ایرانی به وبلاگ‌نویسی، نتایج تحلیل محتوای وبلاگ‌ها، بررسی جایگاه قانونی وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها در ایران و غیره را مورد بررسی و تحلیل قرار می‌دهد.

«رسانه‌ها، نقد قدرت و عرصه عمومی» عنوان مقاله دیگری است که توسط دکتر سیدرضا صالحی امیری معاون پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی پژوهشکده تحقیقات استراتژیک نگاشته شده است. نویسنده در این نوشتار از یک‌سو به واکاوی و تحلیل کارکرد رسانه‌ها در دو حوزه قدرت و عرصه عمومی پرداخته و از سوی دیگر به تأثیرپذیری رسانه‌ها نسبت به دو حوزه قدرت و عرصه‌ عمومی و همچنین تنظیم مناسبات این دو حوزه در تعامل با رسانه‌ها می‌پردازد.

مقاله بعدی این کتاب اختصاص به مقاله «بررسی طرح تأسیس خبرگزاری‌های غیردولتی»، نوشته اکبر ملکی‌زاده دارد. نویسنده در این مقاله ضمن اشاره به نکات مطرح در طرح و مواد قانونی تأسیس خبرگزاری‌های غیردولتی به ارزیابی این طرح می‌پردازد.

جامعه‌شناسی دموکراسی در جوامع اطلاعاتی؛ بررسی بحران جامعه‌شناختی دموکراسی در عصر اطلاعات از دیدگاه کستلز» عنوان مقاله دیگری است که توسط دکتر محمد سلطانی‌فر به رشته تحریر درآمده است. نویسنده در این مقاله به بررسی آراء کستلز در مورد جامعه‌شناسی دموکراسی در عصر اطلاعات می‌پردازد. قصد نویسنده در این مقاله آن است تا به بررسی چالش‌های جامعه‌شناختی دموکراسی و انتقال قدرت ملی به شهروندان و نیروهای فراملی از دیدگاه کستلز بپردازد.

مقاله بعدی اختصاص به مقاله «ضرورت تعامل مردم و نظام در بحث ماهواره‌ها» دارد. این مقاله که ماحصل جمع‌آوری و تحلیل آراء کارشناسان و متخصصان حوزه ارتباطات می‌باشد، دغدغه‌های اصلی مردم و نظام در بحث جمع‌آوری آنتن‌های ماهواره را مورد بازبینی و تحلیل قرار می‌دهد. این مقاله توسط آقایان شهرود امیرانتخابی و سیدمسعود رجبی تهیه و تنظیم شده است. در این راستا رویکردهای مختلف به پدیده ماهواره در ایران براساس آمارهای موجود، واکاوی دلایل گرایش به ماهواره در ایران، بحث مخاطبین ماهواره در ایران و در نهایت گزینه‌های مطرح و تجویز مناسب ارائه شده است.

«نگاهی اجمالی به پدیده وبلاگ و وبلاگ‌نویسی فارسی» مقاله دیگری است که توسط اکبر ملکی‌زاده نوشته شده است. در این مقاله نویسنده ضمن تعریف بلاگ و وبلاگ به تشریح ویژگی‌ها و کاربردهای وبلاگ در دنیای جدید می‌پردازد. نویسنده در ادامه به توضیح نرم‌‌افزارهای وبلاگ در فضای اینترنت می‌پردازد و سرویس‌های وبلاگ‌ فارسی و نوع فعالیت‌شان را مورد بحث و تحلیل قرار می‌دهد. انواع وبلاگ و چشم‌انداز و آینده وبلاگ از مباحث دیگر این مقاله می‌باشد.

«آسیب‌شناسی کارکرد تقسیم اطلاع‌رسانی ایران در بحران: زلزله تهران»، مقاله بعدی این کتاب است که توسط خانم افسانه احدی به رشته تحریر درآمده است. نویسنده در این مقاله آسیب‌های سیاسی ناشی از زلزله تهران را به عنوان یک تهدید و آسیب جدی بالقوه مورد واکاوی قرار داده است و به تبیین نقش رسانه‌ها و اطلاع‌رسانی در این خصوص پرداخته است. سؤال اصلی نویسنده آن است که اساساً پیامدهای تخریب حوزه رسانه‌ای در هنگام بحران چگونه خواهد بود و آیا سیستم اطلاع‌رسانی در هنگام بحران قادر به ایفای نقش خود بود؟

سرکار خانم شهناز هاشمی در مقاله‌ای تحت عنوان «رسانه‌ها و تغییرات فرهنگی» به تشریح بحث تغییرات فرهنگی در رسانه‌ها پرداخته است. هدف اصلی نویسنده پذیرفتن اصل تغییر و دگرگونی در جوامع به ویژه در عصر جهانی شدن از یک‌سو و نقش رسانه‌ها در تشریح و ایجاد تغییرات در جنبه‌های مختلف به ویژه تغییرات فرهنگی در جوامع مختلف از سوی دیگر است. مفروض این پژوهش بر این پایه استوار است که علی‌رغم نفوذ رسانه‌ها در عناصر فرهنگی و تغییر آنها با ارتقای سطح فرهنگ در جوامع می‌توان تأثیر رسانه‌ها را کم‌رنگ و حتی از بین برد.


مقاله دیگر این کتاب اختصاص به مقاله‌ای تحت عنوان «قدرت نرم و رسانه‌ها» دارد که با همکاری دکتر محمد سلطانی‌فر و شهرود امیرانتخابی به رشته تحریر درآمده است. در این مقاله با مفروض قرار دادن این اصل که قدرت نرم، افکار عمومی خارج و داخل کشورها را تحت تأثیر خود قرار می‌دهد، نویسندگان در صدد پاسخ به این سؤال هستند که اساساً چه ارتباطی میان قدرت نرم و رسانه‌ها وجود دارد؟ و در نهایت رسانه‌ها به عنوان ابزار، چگونه می‌توانند باعث ارتقای سطح قدرت نرم دولت‌ها شوند.

مقاله آخر اختصاص به مقاله «مقایسه تطبیقی رسانه‌های سنتی مکتوب و الکترونیک» نوشته آقای مهران کامیار دارد. براساس نتایج پژوهش حاضر، نتایج به دست آمده علی‌رغم تمایل مخاطبان به رسانه‌های الکترونیک، به دلیل جذابیت و امکانات جانبی بسیار رسانه‌های مکتوب و سنتی نابود نشده است. نویسنده معتقد است این امر به معنای آن نیست که در آینده‌ای نه چندان دور با بروز تغییرات ناشی از تحولات تکنولوژیکی، شرایط حاضر دستخوش تغییر اساسی نشود.