سفرنامه ترکستان: ماوراء النهر

به کوشش: جمشید کیان فر

کتاب «سفرنامه ترکستان: ماوراء النهر»، تالیف پاشینو؛ ترجمه مادروس داود خانف؛ به کوشش جمشید کیان فر در 321 صفحه به زبان فارسى گزارش سفر به ماورالنهر مى‏باشد. پاشینو نایب سفارت روسیه در تهران به ترکستان سفر مى‏ کند و در این سفر اطلاع کاملى از اوضاع و احوال و گذران مردم آن سامان حاصل مى‏ نماید و از متصرفات جدید دولت روسیه مطالب جامعى فراهم مى‏ آورد و به زبان روسى کتابى مى‏ نویسد و یک نسخه از کتاب خود را به ناصرالدین شاه تقدیم مى‏کند. ناصرالدین شاه هم به مادروس خان دستور مى‏دهد، تا آن را ترجمه کند. کتاب داراى فهرست مندرجان، پیش‏گفتار، هیجده باب و بخش نمایه عام مى‏باشد. کتاب به نثر دوره قاجار نگاشته شده است.

پیش‏گفتار کتاب؛ شامل مباحث :
گرجستان، مرو، هرات، پیشروى روس‏ها در ماوراءالنهر(ترکستان)، سخنى در باب سفرنامه ترکستان و مؤلف آن، سخنى در باب مترجم کتاب و روش تصحیح مى‏شود. باب اول در صحرا به شروع سفر از اروپا مى‏پردازد. باب دوم «قلعه نمره اوّل و رود سیحون» ، باب سیم در قلعه نمره دویم، باب چهارم در قلعه پرسکى، باب پنجم قلعه جولک، باب ششم شهر ترکستان، باب هفتم از ترکستان تا چمکند، باب هشتم در چمکند، باب نهم ورود به شهر تاشکند، باب دهم در تاشکند، باب یازدهم در فقره گوسفند، باب دوازدهم در تاشکند، باب سیزدهم در باب تاشکند... ابواب کتاب بر اساس منازلى که مولف از تهران پیموده است تا به ترکستان رسیده است، چیده شده است.