شرح دعای مکارم الاخلاق

.
زندگی انسان عموماً در سه رابطه خلاصه می شود. یکی رابطه‌ی «انسان با خدا»، و دیگر رابطه‌ی «انسان با خود»، و سوم رابطه‌ی «انسان با دیگران»، و موفقیت هرکس در تمام زندگی به اصلاح این سه رابطه بستگی دارد، و تمام مشکلات انسان‌ها - اعم از زندگی فردی و یا اجتماعی - به جهت مختل ‌شدن این سه رابطه است. در دعای مکارم‌ الاخلاق اصلاح این سه رابطه توسط امامی معصوم، یعنی حضرت سجاد علیه السلام از خداوند تقاضا می شود.
در این دعا زوایای ظریفِ نیازهای روحی و قلبی و روانی رابطه انسان با خدا و با خود و با دیگران موشکافی شده و با شناخت راه اصلی، در صدد جواب‌گویی حقیقی به آن نیازها برآمده.
دعای مکارم‌ الاخلاق؛ روابط انسان را طوری در بستر سلامت سوق می‌دهد که اگر انسان همّت کرد تا مراتب عالیه‌ی معنوی را طی کند، به بحران روحی و افراط و تفریط در عمل دچار نشود و به واقع تحقق روحیه‌های مطرح شده در این دعا برای توسعه‌ی معنوی به عنوان مقدمه‌ی سیر و سلوک ضروری است.