زینب پاشا

از مقدمه کتاب:
یکی از زنانی که از آذربایجان این خطه ترکان ایران در دوران معاصر به پا خاسته و همراه با یاران زن خود، برگهای زرینی را به صفحات تاریخ این مرز و بوم افزوده، زینب پاشا این زن اسطوره ای تاریخ معاصر آذربایجان می باشد. گفتنی است که شرح حال زینب پاشا و بعضی اقدامات وی که در برخی حوادث و وقایع اواخر دوران ناصرالدین شاه و ایام سلطنت مظفرالدین شاه تاثیرگذار بوده، موضوع این کتاب است که متاسفانه باید اذعان نمود که بنا بر سنت تاریخ نگاری حاکم بر این سرزمین در مورد این زن قهرمان نیز با کمبود منابع و اطلاعات جامع مواجه هستیم. تا جایی که تاکنون در مورد این زن قهرمان کتاب مستقل علمی به نگارش در نیامده بود و فقط با مقالات و گفتارهای نویسندگانی مواجه می شدیم که اکثر آنها نیز نوشته های خود را بر اساس مقاله ارزشمند و تحقیقی آقای عبدالحسین ناهیدی آذر به نگارش در می آوردند. و به استثنای یکی دو تا از این مقالات به ندرت در میان آنها مطالب جدیدی دیده می شد. در این نوشته که شاید بتوان آن را نخستین کتاب مستقل تحقیقی در مورد «زینب پاشا» دانست سعی شده که مطالب و منابع و گفتارهایی که تاکنون در مورد این زن قهرمان مورد بررسی قرار نگرفته اند نیز مجال مطرح شدن بیابند که از جمله این موارد میتوان به گزارشات «سیسیل وود» (.Cecil. G Wood) سر کنسول وقت انگلیس در تبریز و یا اطلاعات شفاهی که از محله و زادگاه این زن قهرمان جمع آوری و مکتوب گردیده و یا به برخی مطالب دیگر در این زمینه اشاره نمود. به هر حال زینب پاشا این زن اسطوره ای آذربایجان؛ زنی تاثیر گذار و نام آور در دوره و زمانه ی خویش محسوب می شده. شیرزن مبارز و فداکاری که مانند وی در تاریخ ایران بندرت یافت می شود و جای تاسف بسیار است که این زن قهرمان با چنین خصوصیاتی از رشادت و شجاعت و مردم داری در لابلای تاریخ مذکر ما گم شده و آن طور که شایسته بوده؛ تاکنون حق وی ادا نشده است...