شب

من تقریبا ۲۰ سال قبل نام الی ویزل را در کتابی خوانده بودم و اینکه او نویسنده‌ای اهل رومانی است و در اردوگاه‌های کار اجباری آلمان بوده. حتی تا قبل از خواندن این کتاب نمی‌دانستم او مرد است یا زن. «شب» حقیقتا گیراست. در تنها حدود ۶۵ صفحه زنده‌ترین روایت از رنج، مرگ و ددمنشی که خوانده‌ام را پیش‌رویم قرار داد. شب، خاطرات ویزل است از روزهایی که آلمان‌ها در حال نزدیک شدن به شهر او هستند و تا زمانی‌که از اردوگاه کار اجباری آزاد می‌شود -هیچ حاشیه نمی‌رود. جالب‌ترین ویژگی کتاب آنست که آن‌قدر رنج‌ها سنگین و مردگان بی‌دلیلْ زیادست که مرگ برای خواننده هم هول و هراس خود را از دست می‌دهد. پیشنهاد می‌کنم اگر ۵-۶ ساعت وقت آزاد داشتید و نمی‌دانستید چه کنید، با این کتاب خود را به اردوگاه‌های مرگ تبعید کنید.

قابل توجه دوستانی که تو ایران نازی سنتر راه می اندازن(!)

دوران پس از جنگ
ویزل، پس از پایان جنگ دوم جهانی و آزادی از اردوگاه کار اجباری بوخنوالد، ده سال سکوت اختیار کرد و چیزی از تجربیات این دوران منتشر نساخت. اولین اثر او به زبان فرانسه، کتاب " شب " است که در سال ۱۹۵۸ در پاریس به چاپ رسید. او پس از آن به انتشار آثار جدید خود به زبان فرانسه ادامه داد. از جمله رُمان Dawn که تا حدودی جنبه اتو‌بیوگرافی دارد. Le Jour که به زبان انگلیسی The Accident ترجمه شده است و چند رمان دیگر که برای او شهرتی جهانی به ارمغان آوردند. ویزل در سال ۱۹۸۶ جایزه‌ی صلح نوبل را از آن خود کرد. او خود را صهیونیست و طرفدار "تشکیل حکومت مستقل اسرائیل" می‌داند.
خاطرات آن فرانک و رمان "شب"
کتاب "شب" را نینا استوار از زبان فرانسه به فارسی برگردانده است. این کتاب از سوی "بنیاد جامعه‌ی دانشوران" در آمریکا به چاپ رسیده است. فرانسوا موریاک در مورد "شب" نوشته است: «این کتابی است که به‌نظر من شایسته است، خوانندگان بی‌شماری آن را مثل کتاب "خاطرات آن فرانک" داشته باشند.»

کتاب "شب"،
نویسنده‌ی کتاب "شب"، الی ویزل، هنگامی که همراه مادر و خواهر و پدرش از سوی مأموران اس اس پلیس هیتلری دستگیر و روانه‌ی کشتارگاه‌های یهودیان شد، ۱۵ سال بیشتر نداشت. همه‌ی آنان در اردوگاه‌های نازی‌ به قتل رسیدند.
الی ویزل: «هرگز آن شب را، اولین شب اردوگاه را فراموش نمی‌کنم. شبی که زندگانی مرا به صورت یک شب طولانی وپایان‌ناپذیر در آورد و برای همیشه بر آن خط بطلان کشید.»
روایت‌های تکان‌دهنده
کتاب "شب"، روایت تکان‌دهنده‌ای از زندگی پرعذاب زندانیان نازی در اردوگاه‌های مرگ آشویتس ـ مونوویتس و بوخنوالد ست‌؛ اردوگاه‌هایی که ویزل تا آوریل سال ۱۹۴۵در آن‌ها با شکنجه‌، خشونت، سرما و گرسنگی دست به گریبان بود. آخرین "ایستگاه مرگ" او اردوگاه بوخنوالد بود که در پایان جنگ دوم جهانی از سوی سربازان آمریکایی آزاد شد. در همین کشتارگاه بود که ویزل، پدرش را هم از دست داد. او در ماه‌های آخر جنگ، به دلیل ابتلا به اسهال خونی، گرسنگی، خستگی و ضعف مفرط در اثر تحمل شکنجه‌های روحی و جسمی سخت از پای در آمد.
کتاب "شب"، سند انکارناپذیری بر این واقعیت است که فجایع دوران جنگ دوم جهانی، به رویدادهای خونینی که در جبهه‌های آن رخ داده‌اند، منحصر نمی‌شود. جنایت‌هایی که "پشت جبهه" و در اردوگاه‌های کار اجباری صورت گرفته‌اند، دست‌کمی از حوادث شوم "جلوی جبهه" نداشته‌اند: به‌ویژه که این فجایع به کشته‌شدن میلیون‌ها انسان بی‌گناه و بی‌دفاع انجامیده‌اند که تنها جرم‌شان داشتن عقیده، دین، مسلک یا نژادی خاص بوده‌ است: یهودیان، کمونیست‌ها، کولی‌های سینتی و روما از جمله‌ی این قربانیان هستند.
یادهایی فراموش نشدنی
کتاب شب با لحنی حزن‌آلود و مؤثر نگاشته شده است. نویسنده،‌ در میان رویدادهایی است که با احساسی ژرف، آن‌ها را به تصویر می‌کشد. او از زمان حال به گذشته می‌نگرد و تأثیر ویرانگر این زمان را بر آینده‌ی خود، نقاشی می‌کند: «هرگز آن شب را، اولین شب اردوگاه را فراموش نمی‌کنم. شبی که زندگانی مرا به صورت یک شب طولانی وپایان‌ناپذیر در آورد و برای همیشه بر آن خط بطلان کشید.