شیخ صفی و تبارش

بخشی از دیباچه کتاب :
همچنین شیخ صفی و پدرانش، تا آنجا که به راست شناخته میباشند، از بومیان آذربایجان و زبان ایشان آذری میبوده و ترکی که شاه اسماعیل با آن شعر میسروده سپس در آن خاندان رواج یافته. میباید گفت: از شیخ صفی تا شاه اسماعیل، که دویست سال کمابیش گذشته، در خاندان صفوی سه دگرگونی رخ داده:
1-شیخ سید نمیبوده و نبیرگان او سید شده‌اند.
2-شیخ سنی میبوده و نبیره او شاه اسماعیل شیعی سنی کُش درآمده.
3-شیخ فارسی زبان میبوده و بازماندگان او ترکی را پذیرفته‌اند.
درباره زبان جای شگفتی نیست. زیرا به شُوند پیشآمدهای تاریخی، سراسر آذربایجان زبان خود را، که آذری میبوده، از دست داده این خاندان هم پیروی کرده‌اند؛ درباره کیش هم، از زمان مغول در ایران شیعیگری رو به رواج میداشته و زمان به زمان هم فزونتر میگردیده صفویان نیز همرنگی نموده‌اند.تنها دشمنی بی اندازه شاه اسماعیل با سنیان شگفت مینمود و در خور جستجو میبود.