سیلاب های خروشان

✔️ سیلاب های خروشان از مشهورترین آثار اسماعیل شیخلی و در عین حال یکی از ارزشمندترین رمان های جمهوری آذربایجان است که برای نوشتن آن بیش از 10 سال وقت صرف کرده است. موضوع کتاب، زندگی مردم کرانه های رودخانه "کر" و پیکارهایشان علیه حکومت تزار و ارتجاع وابسته به دولت است که در اواخر قرن 19 و در ادامه قیام "دکابریست ها" جریان دارد.

در بخشی از کتاب می‌خوانیم:
سلاطین دست به سینه به تیرک ایوان تکیه داده بود و در حالی که به باران سیل‌آسای بهاری چشم دوخته بود، در افکار خویش غوطه می‌خورد. شامخال به خانه بازنگشته بود. هیچ کس نمی‌دانست که کجا رفته است. سلاطین در این چند روزه، هم از ترس پدر و هم از ترس وراجی و پشت هم‌اندازی زنان روستا، از خانه بیرون نرفت. مادرش هم از جا تکان نمی‌خورد. خانه مثل آسیابِ از کارمانده و بی‌آب، سوت و کور بود. جهاندار تصمیم گرفته بود که خانواده خود را به آنسوی کر، به یورت بفرستد؛ امّا زرنگار در پاسخ او گفته بود: اهه، هر وقت پشت گوشت را دیدی، این را هم می‌بینی، می‌خواهی ما را از سرت وا کنی و با ملک در خانه تنها بمانی؟ نخیر، نمی‌توانی! جهاندار با اینکه خشم گلویش را فشرده بود، بی‌هیچ عکس‌العملی از خانه بیرون رفته بود. سلاطین احساس می‌کرد که پدرش در ناراحتی بسر می‌برد و از عملی که انجام داده، پشیمان است. امّا روغنِ ریخته را نمی‌تواند جمع کند! ملک نیز در وضع بدی قرار گرفته بود. او فردای آن روزِ پر هیاهو! به اتاق زرنگار رفت. قبل از ورود به اتاق، سلاطین او را دید که پاکشان و ترسان، همانند کسی که به سوی مرگ می‌رود، به سوی اتاق مادرش به راه افتاده است.