انقلاب مشروطیت ایران

ویراستار: سیروس سعدوندیان

کتاب انقلاب مشروطیت ایران هرچند از کتاب هاى مرجع و مشهور نهضت مشروطیت به شمار آمده و وجود برخى مزایا از جمله رعایت ترتیب زمانى در ذکر وقایع و تحوّلات نهضت مشروطه مى توانست آن را با اهمیت سازد، از یک سو استحکام اثر اندیشه سیاسى را ندارد؛ بلکه بیش تر، رنگ ژورنالیستى دارد و تحلیل هاى ارائه شده، بر همان اطّلاعات روزمرّه مبتنى است. از سوى دیگر، وجود سه مسأله سبب خدشه دار شدن و کم اعتمادى به اثر مزبور مى شود: 1. وجود یکسویگى منابع مورد استفاده و عدم رعایت بى طرفى و توازن در داده هاى تاریخى؛ 2. تأثیر پیش فرض ها و حبّ و بغض هاى نویسنده درباره افراد، جریان ها و گروه هاى سیاسى ـ اجتماعى در مطالب کتاب؛ 3. حمایت از منافع کشور متبوعش در ایران.
نویسنده به حکم این که انگلیسى و مورد اعتماد مقام هاى وزارت خارجه آن کشور بوده و اطّلاعاتى را نیز به صورت طبیعى از طریق اعضاى سفارت و وزارت خارجه کسب مى کرده، در قالب هاى متفاوت، مصالح واقعى انگلستان را ضمن بررسى حقوق سیاسى ایران، پى گرفته است. او همواره در تحلیل هایش منافع کشور متبوع خود را در نظر داشته و کشورش را حامى مردم و طرفدار مشروطه و استقلال ایران معرّفى کرده است و در واقع «براون پیش و بیش از ایران دوستى، به طور قطع، وطن دوستى داشته» است.