میزان العمل: ترازوی کردار

مصحح: دکتر سلیمان دنیا

به طور خلاصه میزان العمل به بیان این می پردازد که در سستی در طلب سعادت حماقت است و سعادت حقیقی، سعادت اخروی است و عاقل کسی است که نقد قلیل را در برابر به دست آوردن چندین برابر آن در آینده مدام، برتری ننهد. و همچنین سستی در طلب ایمان به روز رستاخیز حماقت است و براین اساس غزالی مردم را در امر آخرت به چهار گروه تقسیم کرده است:
گروه اول: آنان که به حشر و نشر بهشت و دوزح، بنا بر آنچه در شریعت آمده و نیز قرآن به فصیح ترین بیان ان را وصف کرده است، اعتقاد دارند
گروه دوم: برخی از الهیون اسلامی اند که از زمره فلاسفه به شمار می روند وبه نوعی لت که کیفیت آن بر قلب بشر خطور نمی کند و آن را لذت عقلی نامیده اند اعتراف دارند ولی وجود حسیات را در خارج انکار کرده اند و تنها از طریق تخیل به اثبات آن پرداخته اند.
گروه سوم: به انکار همه لذات حسی چه حقیقی و چه خیالی پرداخته اند و برآن اند که تخیل جز با ابزار جسمانی حاصل نمی شود و مرگ رابطه میان نفس و تن را که ابزار نفس برای تخیل و سایر احساسات است قطع میکند.
گروه چهارم : گروهی از حمقای بی نام و نشان اند که مرگ را عدم محض و طاعت و معصیت را بی پاداش و بی عقاب می پندارند.
غزالی بعد از رد نظر این گروه بهترین سعادتهای دنیوی را که عزت و کرامت، دور بودن از هم و غم و دوام راحت و سرور و لذت علم و عمل می داند، توضیح میدهد.