راه اصفهان: سرگذشت ابن سینا

این کتاب بر اساس یک نسخه خطی اصیل به زبان عربی نوشته شده است، نوعی دفتر خاطرات که به قلم یکی از شاگردان ابن‌سینا به نام ابوعبید جوزجانی، کسی که مدت بیست و پنج سال در کنار او زندگی می‌کرده است. راه اصفهان جهان درهم و برهم و آشفته‌ای را به تصویر میکشد که یکی از مغز‌های متفکر و نابغه‌ی تاریخ در آن قدم به عرصه‌ی هستی نهاد و آثاری از خود به یادگار گذاشت که جاودانه مانده‌اند. کتاب به چندین «مقامه» یا «مجلس» تقسیم شده است. در زبان عربی کهن این واژه معنی اجتماع قبایل را می‌داد. بعدها در توصیف شب‌هایی که نخستین خلفای اموی و عباسی صرف گفت‌وگو و شنیدن سخنان آموزنده‌ی دانشمندان می‌کردند به کار رفت. به تدریج که معلومات ادبی و علمی، که در گذشته منحصر به درباریان بود، در میان توده‌ی مردم رواج یافت، معنی آن گسترده‌تر شد و حتی به جایی رسید که به طلب احسان از سوی گدایان نیز اطلاق می‌شد. پاره‌ای از پانوشت‌های صفحات کتاب اظهارنظرها و توضیحات جوزجانی است که در هر مورد مشخص شده است؛ در غیر این صورت پانوشت‌ها از مؤلف کتاب است.