بهاگاواد - گیتا

بهگود گیتا یا سرود خدا جزئی از مجموعۀ عظیم مهابهارات بزرگترین حماسۀ شعری جهان است. در حالت کلی می توان گفت که " گیتا " مفاضاتی است که در هنگام جنگ بین " ارجونا" ( یکی از شاهزادگان ) و کرشنا روی داده است. برخی محققان حدس زده اند که طرح نخسین " گیتا" در قرن پنجم پیش از میلاد سروده شده و تقریبا صد و پنجاه الی دویست سال پیش از میلاد به صورت کنونی درآمده است.
گیتا هجده گفتار است که نخستین آنها لحن حماسی دارد، لیکن گفتارهای دیگر بیانی شاعرانه از مباحث فلسفی و مذهبی دارند. در این هجده گفتار مطالبی مانند: خدا و جهان، ظهورات حق، حدیث تجلی، طریق محبت و ... مورد سخن قرار گرفته است. مطالب گفته شده در این کتاب بسیار جالب و نزدیکی بسیار زیادی با تفکرات عرفانی موجود در فرهنگ ما دارند. با مطالعه این کتاب به وحدانیت و یکپارچگی موجود در تفکرات الهی پی می بریم که فارغ از زمان و مکان و نژاد در نهایت همگی به وجود یک حقانیت اشاره دارند. این کتاب یکی از کهن ترین متون با مضمونی وحدت وجودی است.

قسمتی از گفتار "ظهورات حق" که از زبان کرشنا بیان می شود:
اصل همه چیز منم و پیدایش همه از من است و فرزانگانِ بر این عقیدت با دلی سرشار از مهر مرا می پرستند.
اینان مردمانی خشنود و خرسندند که همۀ دل و همۀ حواس خود را وقف من کرده، همواره از من سخن می گویند و یکدیگر را روشن می گردانند.
ای ارجونا، جان همه هستی منم.
اول و میانه و آخر هر چیز منم.
از اندازه ها زمانم،
از دانشها خویشتن شناسی و از استدلالها برهانم،
من آن افریدگارم که روی به هر سو دارد،
منم که مایۀ هر پیدایشی هستم.
سخن و حافظه و هوش و ثبات و شکیبایی منم.
پیروزی منم و عزم منم، و نیکی نیکان منم.
بنگر مرا به صورت اشکال مختلف ، به صدها و هزار ها نمود و رنگ گوناگون،
بنگر که سراسر جهان، از جماد و حیوان و دیگر هر انچه خواهی، ای ارجونا، همه را در من یکی شده و بهم پیوسته خواهی یافت.
ولی مرا با این چشم نتوانی دید، اینک تو را دیدگانی غیب بین دهم تا جلال الهی مرا توانی نگریست.
ای پهلوان بزرگ، در همه عالم جز تو کسی دیگر نه به قرائت ودا ( کتب دینی هدویان) ، نه به قربانی و دعا ، نه به صدقه و ریاضت نتوانسته است که صورت مرا ببیند ، اما انکه در محبت صادق باشد تواند که مرا بشناسد و ببیند
ای ارجونا، به سخن دراز چه نیاز
که جهان پهناور هستی به لمحه ای از وجود من قائم است.