اسماعیل

✔️ شاید خلاصهٔ کتاب را بتوان این‌گونه نوشت: نقد رفتار انسان‌ها توسط یک گوریل فیلسوف که چگونه هوموساپینس‌ها(یعنی ما) توانستند میراث چند میلیون‌سالهٔ طبیعت را در عرض چند هزارسال نابود کنند.

اسماعیل یک رمان نیست، چرا که تنها شامل مکالمه میان اسماعیل(گوریل) و یک انسان است. داستان از آن‌جایی آغاز می‌شود که نویسنده‌ای کهنسال در روزنامه یک آگهی را با این مضمون می‌بیند:«معلمی شاگرد می‌پذیرد. داوطلبان باید صمیمانه علاقه‌مند به نجات جهان باشند. شخصاً حضور یابید.»

کتاب ارتباط مستقیمی با فرگشت ندارد، اما روایت تاریخیِ جالبی از به‌وجود آمدن حیات و ادامهٔ آن دارد. متاسفانه عدهٔ زیادی فکر می‌کنند انتها و هدف فرگشت و کائنات به‌وجود آمدن انسان بود؛ اما وقتی یک گوریل آن را روایت می‌کند، ما انسان‌ها چیزی جز حاشیه‌ای در کنار حیاتِ طبیعت نیست!

بخش‌هایی از کتاب:
..نمی‌تونستم بفهمم معیار حیوان بودن چیه: انسان‌های بازدیدکننده آشکارا بین خودشون و حیوانات فرق می‌گذاشتن، اما من نمی‌تونستم بفهمم چرا. اگه درک می‌کردم چه چیزی ما رو حیوان می‌کنه(که فکر می‌کردم درک می‌کردم) نمی‌تونستم درک کنم چه چیزی انسان رو از حیوان جدا می‌کنه! /

…مردم توی مغازهٔ لباسشویی در مورد پایان دنیا حرف میزنن، اما عین خیالشون هم نیست. انگار دارن پودرهای لباسشویی رو با هم مقایسه میکنن. مردم در مورد از بین رفتن لایه اوزون و زوال حیات صحبت میکنن، در مورد تخریب جنگل‌ها، در مورد آلودگی مرگباری که تا هزاران و میلیون‌ها سال با ما خواهد بود، در مورد از بین رفتن و نابودی هر روزهٔ گونه‌های متعددی از جانداران، و حتا در مورد پایان خودِ فرایند گونه‌زایی. درحالی‌که کاملاً خونسرد و آرام به نظر می‌رسند /

…میخوای بگی که نظریهٔ تکامل(فرگشت) یک اسطوره؟ نه. میخوای بگی که انسان در جریان تکامل زیستی به‌وجود نیومده؟ نه پس منظورت چیه؟ به او خیره شدم و با خودم گفتم: یک گوریل من رو به مسخره گرفته. /

…پس داستان خلقتِ شما این گونه تموم میشه و بالاخره انسان ظهور کرد!..بسیار خوب. این پیشفرض داستان شماست: جهان برای انسان ساخته شده است! /

……آیا استرالوپیتیکوس زمانی به هومو تبدیل شد که گفت «ما خیر و شر رو می‌شناسیم، بنابراین نیازی نیست که زندگیمون در دستان طبیعت باشه, اونطوری که زندگی خرگوش‌ها یا مارمولک‌ها هست. از حالا به بعد این ما هستیم که تصمیم میگیریم در این سیاره کی باقی میمونه و کی از بین میره، نه طبیعت.» /

…اگر انسان نباشد، آیا به گوریل امیدی هست؟