قرائت فارسی و تاریخ ادبیات برای سال چهارم دبیرستانها - سال ۱۳۲۵

از متن کتاب:
تاریخ ادبیات ایران سرگذشت احوال زبان و داستان تحول ذوق و فکر قوم ایرانی است و در آن از آثار ذوقی و ادبی مهمی که در طی تاریخ دراز گذشته از قوم ایرانی بنظم و نثر باقی مانده است و نیز از سرگذشت گویندگان و نویسندگان این آثار و علل و موجبات اجتماعی و تاریخی و دینی عمده یی که در ایجاد آثار ادبی موثر بوده است سخن می رود و این تاریخ را البته باید از همان وقتی آغاز کرد که قوم ایرانی آثاری بزبان خویش پدید آورده و باقی گذاشته اند، اما این رشته سر دراز دارد و از عهد شاهان پارس و ماد و حتی شاید از دوره پیش از آنها آغاز می شود، لیکن در اینجا بحث در تاریخ و ادبیات پیش از اسلام چندان مورد نظر ما نیست و مراد ما بیشتر بیان تاریخی مختصر از ادبیات ایران در دوره اسلامی است.
درباره ادبیات پیش از اسلام باشارتی در این جا می توان اکتفا کرد. قدیمترین اثری که از زبان قوم ایرانی، در دوره پیش از اسلام، امروز باقی است سخنان زرتشت است در اوستا که آن سخنان را گاثه گویند و بعضی هم آنها را در شمار شعر می آورند. سایر اجزاء اوستا هم هر چند بدین درجه از قدمت و کهنگی نیست اما بهمان زبان گاثه های زرتشت است و قدمت دارد...