۱۲ شهریور، تاریخچه نهضت دمکراتیک آذربایجان

سخنی چند از ناشر:
۱۲ شهریور، عنوان سندی است که شعبه مرکزی تبلیغات در سال ۱۳۲۵، بمناسبت اولین سالگرد تشکیل فرقه دموکرات، منتشر کرده است. این سند یکی از مدارک بسیار نادری است که از نهضت دموکراتیک آذربایجان (۲۵ - ۱۳۲۴) بجای مانده و تاکنون نیز بزبان فارسی ترجمه و انتشار نیافته است. علت این بی توجهی آنچنان دیرینه و دیر پاست که خود به مبحثی از بررسی تاریخ نهضت آذربایجان بدل گشته است. امیدواریم انتشار این سند به روشن شدن این ابهام نیز کمک کند.
در مورد ترجمه این سند لازم می دانیم به چند نکته اشاره کنیم:
این نشریه بخاطر ضرورت زمانی انتشار خود، بمنظور تبلیغ مواضع و تشریح سیاستهای نهضت دموکراتیک آذربایجان تنظیم گشته است و گردآورنده گان آن قصد تالیف تاریخچه نهضت را نداشته اند، ازینرو سند حاضر، بیش از آنکه تاریخی از نهضت دموکراتیک آذربایجان باشد، خود جزئی از تاریخ آن است. و باز هم بخاطر ضرورت زمان، این نوشته با عجله تهیه شده و بقول گردآورندگان آن تعجیلی است. بدین دلیل در تنظیم و انشاء آن اشکالات فراوانی بچشم میخورد. از جمله تعدادی از واژه ها نادقیقند و برخی از نقاط عطف تاریخی.
امیدواریم این سند، در ازای سهمی که در بررسی تاریخ نهضت آذربایجان ایفا می کند، خود نیز مورد بررسی تاریخی قرار گیرد و اینکار بدستهای تواناتری از دستهای ما صورت پذیرد. در ترجمه ترکی آذربایجانی به فارسی، مترجم با اشکالاتی روبرو می شود که ناشی از شباهتهای این دو زبان می باشد. این شباهتها در برخی موارد اشتباهاتی را در معانی کلام و ساختار زبان بوجود میآورد که بخاطر کم بودن تجربه و کار در این زمینه، ناگزیر می باشد. در ترجمه حاضر از نظر رعایت اصل نوشته و معانی آن دقت کافی بکار رفته است. روان بودن نوشته، دقت در رعایت ساختار زبان فارسی، محتاج به فرصت بیشتری بود که ما تسریع انتشار این سند را بدان ترجیح دادیم. عنوان اصلی کتاب "دوازدهم شهریور" است که عینا در صفحات داخلی بچاپ رسیده است. عنوان "۱۲ شهریور - تاریخچه نهضت دموکراتیک آذربایجان" از طرف ما انتخاب شده است.