تذکره هزار مزار: ترجمه شد الازار (مزارات شیراز)

ت‍رج‍م‍ه ف‍ارس‍ی ک‍ت‍اب «شد الازار فی حط الاوزار عن زوار المزار» ب‍ه ن‍ام‍ه‍ای "م‍ل‍ت‍م‍س الاح‍ب‍اآ" و "ه‍زار م‍زار" و "م‍زارات ش‍ی‍راز" م‍ش‍ه‍ور اس‍ت‌.

تذکره هزار مزار یامزارات شیراز، ترجمه‌ای است از «شد الازار فی حط الاوزار عن زوار المزار»، اثر معین‌الدین جنید شیرازی که به اهتمام پسر وی آقای عیسی بن جنید شیرازی صورت گرفته است. هدف از تالیف این اثر، یاد و زیارت اهل قبور است. همین انگیزه باعث شد تا فردی از پسر مولف بخواهد، برای بهره‌مندی بیشتر آن را به فارسی برگرداند. او نیز به این تقاضا پاسخ داد و اقدام به ترجمه آن نمود. روش مولف در معرفی بزرگان و آثار آنان در قبرستان‌های شیراز، بر تعیین محل و موقعیّت جغرافیایی، دوری و نزدیکی مزار به شهر گذاشته شده است نه قدمت تاریخی مقام و منزلت صوری و معنوی صاحبان قبور به طور کامل. اجزاء ترکیبی تذکره‌ها را مقدمّه، متن یا اصل تذکره و خاتمه تشکیل می‌دهد که این اثر هم بر همین منوال است، جز اینکه در اوّل کتاب، مقدّمه مصحّح، به آن اضافه شده که بحث آن در آخر نوشته خواهد آمد. مقدّمه مولف، با حمد خدا و نعمت و منقبت پیامبر(ص)، ائمه(ع) و صحابه شروع و بعد به تفیصل و با استناد به احادیثی دال بر استحباب زیارت و اقدام به آن سخن می‌گوید. او می‌گوید زائر باید به این اصل معتقد باشد که میّت درک و فهم دارد و با این مساله زیارت معنی پیدا می‌کند. پس مولف از علّت تقسیم کتاب خود به عدد روزهای هفته به هفت قسمت یا نوبت که هر قسمت یا نوبت شامل ذکر دفن شدگان یکی از قبرستان‌های معروف شیراز است، می‌پردازد و می‌گوید: چون مزارت شیراز بسیار است و هر کدام در یک محله و راه‌ها هم دور است... بر همین اساس مزارات را به عدد ایّام تقسیم نموده تا زائر به آسانی بتواند، در هر روز یا در هر شب جمعه به یکی از آنها قیام نموده و انجام دهد.