سفرنامه شیکاگو

به کوشش: همایون شهیدی

خ‍اطرات ح‍اج م‍ی‍رزا م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی م‍ع‍ی‍ن‌ال‍س‍ل‍طن‍ه ب‍ه اروپ‍ا و آم‍ری‍ک‍ا ۱۳۱۰ ه‍ج‍ری ق‍م‍ری‌

بخشی از مقدمه کتاب:
پس از سالها جستجو بالاخره در زمستان سال ۶۲ سفرنامه شیکاگو، که خاطرات حدود دو سال و اندی سفر به اروپا و آمریکای حاج میرزا محمد علی معین السلطنه یا بقول خودش اصفهانی الاصل رشتی المسکن است را بدست آوردم. این سفرنامه در سال ۱۳۱۸ قمری بتعداد پانصد نسخه در مطبعه
Georges MEUNIER C
۲۲۱ Rue Lafayette
Paris
بخط نستعلیق نسبتاً خوش در ۲۹۳ صفحه در قطع رحلی هر صفحه ۱۸ سطر بچاپ رسیده است. تعدادی عکس بسیار جالب توجه نیز در کتاب چاپ شده است که بعضی از آنها منحصر بفرد است. بطوریکه مولف در ابتدای کتاب میگوید قصد داشته هنگامیکه نمایشگاه بین المللی که در شهر شیکاگو برگزار میشده است، شرکت نماید. این نمایشگاه در سال هزار و هشتنصد و نود و سه (۱۸۹۳) میلادی برابر با هزار و سیصد و ده (۱۳۱۰) هجری قمری تشکیل میشده و یکی از مهمترین نمایشگاههایی بود که تا آن زمان برگزار گردیده بود. نامبرده در روز بیست و دوم رمضان سال هزار و سیصد و نه (۱۳۰۹) هجری قمری با تفاق پدرش آقای حاج آقا محمد معین التجار که برای معالجه چشم به وین اطریش میرفته است، عازم این سفر چند ساله شده است. این سفر از طریق بندر انزلی صورت گرفته و طبق معمول آن زمان ابتدا به ولادی قفقاز و شهرهای رستف و کیف در روسیه وارد سپس به و این و آنگاه به ییلاق بادن مسافرت نموده اند و پس از مراجعت پدر به ایران، باتفاق یکی از دوستانش حاج محمد باقر تاجر خراسانی مقیم وین عازم ایتالیا شده اند. از شهرهای ونیز فلورانس، ناپل، رم، خرابه های پمپی و کوه وزوو دیدن نموده است. سپس عازم فرانسه شده و شهرهای نیس، تولون، و مارسیل پاریس را سیاحت کرده است. آنگاه از شهرهای پنتافل، اطریش و ونیز برای بار دوم دیدن نموده است. سپس از طریق بندر کاله، عازم انگلستان و شهر لندن شده است. در این سفر آقا محمدعلی، پسر حاج محمد باقر تاجر خراسانی او را همراهی میکرده است از لندن به منچستر و سپس به لیورپول و بعد از آن به ایرلند رفته اند. در انگلستان با مستر مراد نامی که شش زبان میدانسته توسط امین الوزرا، پسر وکیل الدوله کرمانشاهی آشنا شده و او را بعنوان مترجم جهت سفریه آمریکا استخدام نموده است...