عشق و پرستش یا ترمودینامیک انسان

بخشی از مقدمه کتاب:
این کتاب ارمغان ماههای اول زندان فرمانداری نظامی است (اردیبهشت و خرداد ۱۳۳۴ ). خوشبختانه خواندن و نوشتن ممنوع نبود؛ بنابراین مشغولیت عمده (که در این مورد از ناچاری باید نامش را فعالیت گذاشت) ورق زدن کتاب بود. یکمقدار کتابهای افسانه و رمان یعنی کتابهای عشقی، یکمقدار هم کتابهای دینی از قبیل ادعیه یا سرگذشت پیشوایان و مباحث اعتقادی، یعنی کتبی که مقصد آنها پرستش ذات لایزال است. باین ترتیب گذران وقت و تقویت روحیه فراهم شده با کسب معلومات تازه جبرانی از محرومیت فعالیت خارج بعمل می آمد. ضمنا کتاب ترمودینامیک صنعتی را از منزل خواسته بودم تا در فرصت موجود راجع به موضوعی که از چند سال پیش وجه شباهتی ما بین آن و فعل و انفعالهای شیمیایی حس میکردم، فکر کنم.
از ترکیب این سه عامل معجون ثقیل الهضمی درآمد که اینک با شرمندگی تمام خدمت خوانندگان تقدیم مینماید. تا چه اندازه مقبول و مفید واقع گردد، نمیدانم. برای نویسنده مشغولیتی بوده است. اگر برای خواننده نیز مشغولیت خالی از ملالت باشد بسیار راضی و شاکر خواهد بود. در هر حال بد و خوب آن پای کسانی باید نوشته شود که سبب این بیکاری و گرفتاری شدند.
بطوریکه از عنوان آن پیدا است کتاب شامل سه نوع مطلب میباشد : اولا عشق که کمابیش مطلوب همه و مشهور است. کسی را از آن اصولا بد نمیآید (خصوصاً در ملت شاعر مسلک ایران). ثانیاً پرستش. پرستش بعنوان حد اعلای عشق نیز گفته شده است ولی چون اسم خدا و بوی خدا را میدهد و میگویند جن از بسم الله در میرود چه بسا که از ما بهتران را این صحبت خوش نباید یا بمصداق آیه شریفه "کانهم حمر مستنفره فرت من قسوره" خدای نکرده کسانی باشند که مانند خران وحشت زده که از صولت شیر فرار میکنند، از این کلمه رم کنند. سومی که ترمودینامیک است مطلبی میباشد که گمان میکنم غیر از اشخاص معدودی که در مدرسه مجبور شده اند نظری باین درس بیندازند و حتماً فراموش کرده اند سایرین را بسیار ناراحت و نگران خواهد کرد. خلاصه آنکه خواننده ای برای کتاب پیش بینی نمی نماید؛ علی می‌ماند و حوضش...