لزوم بازنگری در تصحیح قصص الانبیای نیشابوری

ضمیمه ۲۱ دوفصلنامه آینه میراث

برگرفته از مقدمه کتاب:
یکی از قدیم ترین کتابهای مستقل درباره داستانهای پیامبران، قصص الانبیای نیشابوری است که در مجموع، مشتمل است بر داستان پیامبران، احوال خلفای راشدین، خاندان عباس، یزید و حجاج بن یوسف. تالیف این کتاب منسوب است به ابواسحق ابراهیم بن خلف نیشابوری، تاریخ نگارش آن بنا به حدس مصحح، قرن پنجم هجری است. (یغمایی ۱۵:۱۳۴۰) قصص الانبیا در سال ۱۳۴۰ ش به کوشش مرحوم حبیب یغمایی و به همت بنگاه ترجمه و نشر کتاب چاپ و منتشر و از آن زمان، بارها تجدید چاپ شده است. این کتاب مشتمل است بر پنج صفحه فهرست مطالب و شش صفحه منصورین موجود و مقدمه و دو صفحه تصویر نسخه های خطی و ۴۷۸ صفحه متن و یک صفحه غلطنامه، در پایان ده صفحه فهرست اعلام. مرحوم یغمایی متن را بر اساس عکس نسخه خطی ای آماده کرده که اصل آن به شماره ۳۶۲ (مطابق فهرست بلوشه) در کتابخانه پاریس موجود است. (همان: ۱۴) این نسخه ۲۴۴ برگ دارد و کاتب آن عثمان بن الحاجی عمر بن الحاجی محمد بن شیخ ایوب است که در تاریخ یکشنبه سیزدهم جمادی الآخر سال ۴۶۹ هجری کتابتش به پایان رسیده است (خلف نیشابوری، قصص الانبیا، ص ۲۷۸ نیز: دانش پژوه ۱۳۴۸: ۱۵۴). نسخه دیگری که به عنوان نسخه بدل مورد استفاده یغمایی قرار گرفته، نسخه عکسی کتابخانه نافذیاشا از کتابهای موقوفه باب الجدید به تاریخ کتابت ۷۶۴ هجری است. (یغمایی۱۵:۱۳۴۰) یغمایی از سه نسخه دیگر، که ظاهراً از مولفان دیگر است در تصحیح کارش سود برده است...