خدا و محدوده عقل

تفکر انتقادی را در عصر جدید به کانت نسبت می‌دهند. اما پیش از وی نیز در فلسفه های دکارت، اسپینوزا، لاک، بارکلی و هیوم شرایط آن فراهم شده بود. دکارت در رساله قواعد هدایت ذهن نسبت به توانایی‌های سوژه در شناخت و محدودیت‌های آن توضیحاتی می‌دهد. این آغاز نگرش انتقادی و به نوعی عصر روشنگری است. اسپینوزا این تفکر را به حد اعلا می‌رساند به طوری که باورهای دینی رایج و منتسب به تورات که مدعی وحی بود را کاملا رد می‌کند. نحله انگلستان نیز به نقد باورمندی به جسمانیت پرداختند و هیوم در بالاترین سطح خود امکان درک از دنیای اطراف را برای انسان عملا غیر ممکن دانست و دسترسی به معرفت را امکان نا پذیر می دانست. هیوم در کتاب تاریخ طبیعی دین، سعی در تفکیک بین شرک آلودگی و توحیدی بودن آن داشت. وی معتقد بود توحید دینی منتج به تعصب و شرک به تساهل ختم می‌شود. او معتقد بود در توحید دینی جایی برای سایر ادیان و خدای ادیان دیگر نیست و ما بقی ملحد و مرتد تلقی می‌شوند. اما در شرک امکان پلورالیسم فکری وجود دارد.

این کتاب توسط دانشگاه کمبریج گردآوری گردیده است. اساسا انجام کارهای آکادمیک در زمینه فلسفه برای خواننده ایرانی خیلی مانوس نیست. اینکه یک دانشگاه حمایتهای مالی و پژوهشی را برای تحقیق یا مقایسه تفکرات مختلف ایجاد کند، در ایران سابقه چندانی ندارد. این گردآوری بر اساس اصول پذیرفته شده در این دانشگاه و ساختارهای آن انجام شده است. حال ممکن است در روند ترجمه بخشی از این عملکرد یا ساختار، گم یا از دید خواننده پنهان شود.امیدوارم این کاستی ها بر نتیجه تاثیر محسوسی نداشته باشد.
در مجموع باید این سبک کارها را مورد ارزیابی قرار داد تا خود را با روند و نحوه کارهای پژوهشی در دانشگاههای پیشرو جهان انطباق دهیم.ترجمه آثاری نوین که در قرن ۲۱ چاپ شده است از دیگر کاستیهای حوزه اندیشه در ایران است.