ایران نامه یا کارنامه ایرانیان در عصر اشکانیان - جلد 2 - بهره اول
امتیاز دهید
نویسنده:
عباس مهرین
امتیاز دهید
از مقدمه کتاب:
مقصود نگارنده از این کتاب، محض واقعات نویسی نیست. زیرا که تاریخ اگر محض شرح زندگی ملوک باشد که از خونریزی و غارت و سازش و استبداد و فتح و شکست و عزل و نصب و جلوس و مرگ پر است و ذهن خواننده را آشفته و مکدر می سازد. بلکه مقصود این است که خواننده به ویژه خواننده جوان از بلندی و همت و شهامت و برخی صفات ستوده هم میهنان پیشین همتی و نشاطی پیدا کرده، بدانند که خاک نیاکانشان روزهای خوشی داشته و اگر او طرز فکر و روش زندگی خود را بر اساس صحیح بگذارد، می تواند امیدوار باشد و مانند خواجه حافظ علیه الرحمه بگوید:
یوسف گمگشته بازآید به کنعان غم مخور
کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور...
بیشتر
مقصود نگارنده از این کتاب، محض واقعات نویسی نیست. زیرا که تاریخ اگر محض شرح زندگی ملوک باشد که از خونریزی و غارت و سازش و استبداد و فتح و شکست و عزل و نصب و جلوس و مرگ پر است و ذهن خواننده را آشفته و مکدر می سازد. بلکه مقصود این است که خواننده به ویژه خواننده جوان از بلندی و همت و شهامت و برخی صفات ستوده هم میهنان پیشین همتی و نشاطی پیدا کرده، بدانند که خاک نیاکانشان روزهای خوشی داشته و اگر او طرز فکر و روش زندگی خود را بر اساس صحیح بگذارد، می تواند امیدوار باشد و مانند خواجه حافظ علیه الرحمه بگوید:
یوسف گمگشته بازآید به کنعان غم مخور
کلبه احزان شود روزی گلستان غم مخور...
آپلود شده توسط:
sasanpeter1949
1399/12/12
_ketabnak_109896.webp)
دیدگاه‌های کتاب الکترونیکی ایران نامه یا کارنامه ایرانیان در عصر اشکانیان - جلد 2 - بهره اول
مهرداد دوم.
مهرداد دوم نخستین شاه اشکانی بود که مانند شاهان هخامنشی خود را "شاه شاهان" خواند.
نبردها
مهرداد پس از نشستن بر تخت شاهی، نخست بابل را از تازیان پس گرفت و سپس لشکر به ارمنستان کشید. وی در سال ۱۱۳ پ.م. سراسر میان‌رودان را به دست آورد و آنگاه رو به شرق نهاد. پیش از رسیدن مهرداد به شاهی، در حدود سال ۱۳۳پ. م در شرق، سکاها به مرزهای ایران و بلخ تاختند، دولت بلخ را نابود کردند و دولت‌های کوچک یونانی را تا نزدیک هندوستان از میان بردند. آنها به داخل ایران نیز هجوم آوردند و پارت و گرگان را لگدکوب اسبان خود کردند. گروهی از آنان به سیستان و باختر رفت و حکومتی سکایی پدیدآوردند و از این پس سرزمین زرنگ سکستان (سیستان) نامیده شد. حتی اردوان دوم شاه ایران که پدر مهرداد دوم بود، نیز در نبردی با آنان کشته شد. مهرداد با نبردی سهمگین سکاها را چنان شکست داد که دیگر مدت‌ها متعرض ایران نشدند. او پارت و هرات را آزاد کرد و دولت سکایی سیستان را وابسته به دولت اشکانی کرد. وی همچنین مرو و بخش‌هایی از فرارود را نیز تصرف کرد. او همچنین در نبردی که در شمال عربستان کنونی انجام شد، چادرنشینان تازی را که قصد وارد شدن به قلمرو حکومت اشکانی را داشتند، شکست سختی داد و آنها را تا مرکز بیابان عربستان عقب راند. این نبرد برای اعراب درس عبرت بزرگی شد و مهرداد دوم به آنها فهماند که نبرد با امپراطوری قدرتمند اشکانی چیزی جز مرگ و شکست برایشان نخواهد داشت. این نبرد چنان شکستی را به اعراب وارد کرد که تازیان تا سالهای بسیار پس از این نبرد حتی جرئت نزدیک شدن به خاک ایران را نیز نداشتند.
سیاست داخلی ویرایش
پس از پیروزی‌هایی که ذکر آن رفت، مهرداد فرصت یافت تا به امور داخلی کشور بپردازد. او نخستین کس از خاندان اشکانی است که خود را شاهنشاه خواند و ادعا کرد که خاندان اشکانی از نسل اردشیر دوم هخامنشی است. این کار او اقدامی آگاهانه بود تا اشکانیان را ادامه دهنده هویت ایرانی نشان دهد و همین‌طور این کار حکومت اشکانیان را در پرتو ارتباط یافتن با هخامنشیان بر حق جلوه داد. مهرداد دوم به فرهنگ، آداب و سنن ایرانی بسیار پای بند بود. وی با تلاشی خستگی ناپذیر بر آن شد تا فرهنگ ایرانی را از مظاهر فرهنگ یونانی هلنی پاک کند. در عرصه بازرگانی و سر و سامان دادن به اقتصاد کشور، مهرداد اقدامات بسیاری کرد و در روزگار او بود که راه بازرگانی ایران به چین که در تاریخ به «راه ابریشم» معروف است، گشوده شد. از این پس مبادلات کالا میان چین، هند و برخی سرزمین‌های دیگر موجب شکوفایی اقتصاد کشور گردید.
سرزمین‌های غربی و رومیان
به دلیل اهمیت سرزمین‌های غربی ایران و میان‌رودان، مهرداد در سال ۹۴ پ.م. به سرزمین‌های شمالی میان دجله و فرات تاخت و پس از کسب پیروزی‌هایی در این منطقه، رود فرات را به عنوان مرز غربی ایران تعیین کرد. وی همچنین در امور ارمنستان که دارای اهمیت بسیاری بود دخالت کرد.
در سال ۹۶ پ.م. حکومت جمهوری روم در راستای سیاست جهانگشایانه خود به کرانه غربی رود فرات رسیدند و مصمم بودند که ایران و هند را به قلمرو خود ضمیمه کنند. فرمانده قوای روم شخصی به نام لوکیوس کورنلیوس سولا بود. مهرداد به خاطر گرفتاری‌های زیادی که در آن زمان برای اشکانیان پیش آمده بود، صلاح دید که با رومیان وارد جنگ نشود، لذا به آنان پیشنهاد صلح کرد. این پیمان بسته شد، ولی نماینده حکومت اشکانی به دلیل تحقیری که سولا بر او روا داشته بود، در بازگشت اعدام شد.
پایان زندگی مهرداد
در پایان زندگی مهرداد دوم (حدود ۸۷ پ. م) در شرق و غرب قلمرو اشکانیان تهاجماتی صورت گرفت. تیگران (Tigranes) شاه ارمنستان از مرگ مهرداد بهره جست و بخش شمالی میان‌رودان را تصرف کرد. در این زمان گودرز که در زمان مهرداد دوم در بابل قیام کرده بود، برای مدت کوتاهی به شاهنشاهی رسید. اُرُد گودرز را از حکومت انداخت و پس از دوره کوتاهی سیناتروک بر جای او به شاهنشاهی نشست.